Akademia polskiego filmu

Czołowy aktor przedwojenny – teatralny, filmowy oraz kabaretowy, także uzdolniony pieśniarz, który wylansował wiele szlagierów, m.in. słynne niemieckie tango Całuję twoją dłoń, madame z polskimi słowami Andrzeja Własta.

Urodził się 24 lipca 1900 roku w Warszawie – zmarł 31 maja 1958 roku w Warszawie. Absolwent Szkoły Podchorążych Artylerii; uczył się także prawa na Uniwersytecie Warszawskim oraz aktorstwa w Warszawskiej Szkole Gry Sceniczno-Filmowej Niny Niovilli. Zaczynał od teatrów warszawskich – Reduty, Polskiego i Narodowego, a następnie grał na scenach Lwowa, Poznania i Łodzi. Szczególnie pociągał go lekki repertuar, stąd częste występy w teatrzykach rewiowych, operetce i kabaretach, m.in. Morskim Oku, Cyruliku Warszawskim, Perskim Oku, Kameleonie. Po wojnie związał się z teatrami stołecznymi: Małym (1947), Klasycznym (1948-1949), Polskim (1949-1958).

W kinie preferował także lekki repertuar – komedię, musical, melodramat. Stworzył typ amanta o miękkim dźwięcznym głosie, który często swe uczucia wyjawia w formie śpiewanej. Na ekranie zadebiutował epizodyczną rola doktora w Czerwonym błaźnie (1926) Henryka Szaro, kryminale rozgrywającym się w scenerii jednego z warszawskich kabaretów. Większe role otrzymał pięć lat później w dwóch sensacyjnych filmach Ryszarda Ordyńskiego – Kobieta, która się śmieje oraz Głos serca (1931); w obu wcielił się w adwokata. Pierwszą główną rolę amanta zagrał w komedii pomyłek Jana Nowiny-Przybylskiego i Michała Waszyńskiego Panienka z poste restante (1935). A potem przyszedł szereg podobnych kreacji – komediowych, zalotnych, rozśpiewanych, m.in.: Fred, syn hrabiego Orzelskiego w Ada! To nie wypada! (1936) Konrada Toma, Janek, syn prezesowej Okszy w Jadzi (1936) i hokeista Jerzy Piątek w Sportowcu mimo woli (1939) Mieczysława Krawicza, czy wcielenia podwójne: porucznika Niko i hrabiego Quanti w Manewrach miłosnych (1935) Nowiny-Przybylskiego i Toma oraz Sebastiana Marii Rajmunda, hrabiego  de Santis i urzędnika Ministerstwa Ochrony Moralności Publicznej w Pani minister tańczy (1937) Juliusza Gardana. Zagrał w 26 filmach. W 2009 roku Marek Maldis poświęcił mu dokument Już nie zapomnisz mnie, zapożyczając jego tytuł z wylansowanej przez aktora piosenki, pochodzącej z Zapomnianej melodii (1938) Toma i Jana Fethke. 

Jerzy Armata