Akademia polskiego filmu

Muzykolog, pedagog, a – przede wszystkim – znakomity kompozytor muzyki do blisko dwustu filmów fabularnych, dokumentalnych oraz animowanych, a także spektakli telewizyjnych.

Urodził się 17 marca 1936 roku w Czeladzi. Absolwent muzykologii na Uniwersytecie Warszawskim (1959). Po studiach związał się z warszawską Wytwórnią Filmów Dokumentalnych, gdzie przez dwadzieścia lat zajmował się opracowywaniem muzycznym i dźwiękowych realizowanych tam filmów. W 1968 roku odbył staż w słynnym paryskim studiu muzyki eksperymentalnej Pierre’a Schaeffera, gdzie zrealizował krótki film Wariacje obrazu i dźwięku. 

Jako kompozytor muzyki filmowej zadebiutował w 1960 roku w dokumencie Krystyny Gryczełowskiej Siedliszcze. Spośród filmów dokumentalnych z jego muzyką warto zwrócić uwagę na Nie płacz (1972), przejmującą impresję Grzegorza Królikiewicza poświęconą ostatnim chwilom „na wolności” chłopców idących do wojska, Za ciosem (1976) – niekonwencjonalny wizerunek Jana Szczepańskiego, jednego z najlepszych polskich bokserów, zrealizowany przez Piotra Andrejewa, Manekiny Tadeusza Kantora (1983) i Kantora (1985) Andrzeja Sapiji, Hommaga a Beksiński (1985) Bogdana Dziworskiego czy Szwedzkie tango (1999) Jerzego Śladkowskiego, frapującą opowieść o parze skandynawskich siedemdziesięciolatków zafascynowanych… argentyńskim tangiem. Kilka dokumentów z muzyką Kuźniaka zostało zauważonych przez jurorów Krakowskiego Festiwalu Filmowego: w 1982 roku kompozytora nagrodzono za soundtrack do filmu Andrzeja Barańskiego Historia żołnierza (1982), a w 1999 za muzykę do trzech dokumentów: Stworzyć wiatr (1998) Mariusza Malca, Fotografia jest rzeczą trudną (1998) Barańskiego i Coś mi zabrano (1999) Marcina Krzyształowicza.  

Kuźniak jest także autorem muzyki do kilku filmów animowanych, m.in.: Triumf (1972) i Orły umierają w locie (1973) Krzysztofa Raynocha, Magiczna gwiazda (2003) Wiesława Zięby, a także do wielu niekonwencjonalnych, zrealizowanych w technikach kombinowanych, krótkich metraży Andrzeja Barańskiego: Wypracowanie (1979), Bez tytułu (1981), Kabaret (1983), Cudze dzieci (1984), Rzeczy (1987), Wakacje w mieście (1988), Biografia (1988), Poczta lotnicza (1989), Gra w zielone (1990), Zasłony (1997), Warzywniak, 360 st. (2006) i Oaza (2009). Kinu Barańskiego jest szczególnie wierny, jego muzyka brzmi w najlepszych pełnometrażowych filmach fabularnych tego reżysera: Niech cię odleci mara (1982), Kobieta z prowincji (1984), Kramarz (1990), Nad rzeką, której nie ma (1991), Kawalerskie życie na obczyźnie (1992), Dwa księżyce (1993), Horror w Wesołych Bagniskach (1995), Dzień wielkiej ryby (1996).

Niezwykle interesującą muzykę stworzył w debiutanckim pełnym metrażu Grzegorza Królikiewicza Na wylot (1992), gdzie muzyka pełniła szczególną rolę, chwilami przejmując funkcje narracyjne, podobnie jak w innych filmach (Wieczne pretensje, 1974; Fort XIII, 1983) czy widowiskach telewizyjnych (Faust, 1976; Kronika polska Galla Anonima, 1977; Idea i miecz, 1978; Sąd nad Brzozowskim, 1992) tego reżysera. Ale największą popularność bez wątpienia przyniosła Kuźniakowi muzyka z Vabanku (1981) i Vabanku II, czyli riposty (1984) Juliusza Machulskiego. 

Muzykę z Na wylot nagrodzono podczas Lubuskiego Lata Filmowego w Łagowie (1973), a z Kobiety z prowincji oraz Vabanku II… na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni (1985).

Jerzy Armata