Wacław Dybowski

Wacław Dybowski na planie filmu „Pułapka", fot. Jerzy Troszczyński, źródło: Fototeka FN?>

Wacław Dybowski na planie filmu „Pułapka", fot. Jerzy Troszczyński, źródło: Fototeka FN
http://fototeka.fn.org.pl/

Urodził się w 1929 roku w Uniejowie; zmarł w 1984 roku w Białogardzie. Absolwent Wydziału Operatorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej w Łodzi (1954). Spośród ponad 50 filmów i seriali, przy których pracował w ciągu 30 lat kariery zawodowej (1954-1984), najlepiej znana i najwyżej ceniona jest Ziemia obiecana Andrzeja Wajdy (film kinowy: 1974, serial TV: 1975). Znalazł się wśród trzech autorów pamiętnych, barwnych i niezwykle ekspresyjnych zdjęć do tego arcydzieła, obok Witolda Sobocińskiego i Edwarda Kłosińskiego. Sfilmował m.in. sekwencję przyjazdu Anki (Anna Nehrebecka) z ojcem Karola Borowieckiego (Tadeusz Białoszczyński) do Łodzi.

Wacław Dybowski, ceniony w środowisku filmowym za znakomicie opanowany warsztat operatorski, nawet gdy był już autorem zdjęć (od 1964 roku), nie odmawiał stawania za kamerą jako jej operator (szwenkier). Tu najważniejszym i najwybitniejszym dziełem w jego dorobku jest Sanatorium pod Klepsydrą Wojciecha Jerzego Hasa (1973), ze zdjęciami Witolda Sobocińskiego.

Dybowski był operatorem kamery filmów Aleksandra Forda, Andrzeja Kondratiuka, Janusza Nasfetera, Jerzego Passendorfera, Ewy i Czesława Petelskich, Stanisława Różewicza. Szwenkował też Polowanie na muchy Wajdy (1969), ze zdjęciami Zygmunta Samosiuka, a także jedyny film wyreżyserowany przez wybitnego aktora Gustawa Holoubka – Mazepę (1975, zdjęcia: Mieczysław Jahoda). Jako autor zdjęć, czy to czarno-białych, czy barwnych – obie te technologie i estetyki filmowe nie były mu obce – współpracował m.in. z takimi reżyserami, jak Jan Budkiewicz, Wojciech Fiwek, Andrzej Jerzy Piotrowski, Waldemar Podgórski, Bohdan Poręba (z tym ostatnim przy dwuczęściowych superprodukcjach Polonia RestitutaKatastrofa w Gibraltarze).

Swoimi umiejętnościami i doświadczeniem zawodowym wsparł reżyserów debiutantów – m.in. Jerzego Domaradzkiego, Feliksa Falka i Agnieszkę Holland w nowelowych Obrazkach z życia (1975) oraz pisarza Ireneusza Iredyńskiego w Zakręcie (1977). Był autorem zdjęć do pierwszego pełnometrażowego filmu fabularnego w karierze Grażyny Szapołowskiej – polsko-jugosłowiańskiego Zapachu ziemi Dragovana Janovicia (1977). Wcześniej zrobił, wspólnie z Janem Laskowskim i Jerzym Łukaszewiczem, zdjęcia do półgodzinnego filmu Laskowskiego Ewa Demarczyk (1970).

Dużym powodzeniem cieszył się serial ze zdjęciami Dybowskiego – Samochodzik i templariusze (1971)
w reżyserii Huberta Drapelli, adresowany do widowni dziecięcej.

Wacław Dybowski pracował do końca życia – jeszcze w roku 1984, roku swej śmierci, sfotografował Pobojowisko Jana Budkiewicza.

                                                                                                                               Andrzej Bukowiecki

Filmografia (wybór)

  • 1958 Małe dramaty (operator kamery)
    reż. Janusz Nasfeter

  • 1960 Kolorowe pończochy (operator kamery)
    reż. Janusz Nasfeter

  • 1964 Pierwszy dzień wolności (operator kamery)
    reż. Aleksander Ford

  • 1965 Kapitan Sowa na tropie (operator kamery)
    reż. Stanisław Bareja

  • 1966 Kochajmy syrenki
    reż. Jan Rutkiewicz

  • 1969 Jarzębina czerwona (operator kamery)
    reż. Ewa i Czesław Petelscy

  • 1970 Dziura w ziemi (operator kamery)
    reż. Andrzej Kondratiuk

  • 1970 Pułapka
    reż. Andrzej J. Piotrowski

  • 1970 Romantyczni (operator kamery)
    reż. Stanisław Różewicz

  • 1973 Sanatorium pod Klepsydrą (operator kamery)
    reż. Wojciech Jerzy Has

  • 1974 Pójdziesz ponad sadem
    reż. Waldemar Podgórski

  • 1974 Ziemia obiecana
    reż. Andrzej Wajda

  • 1976 Olśnienie
    reż. Jan Budkiewicz

  • 1978 Pogrzeb świerszcza
    reż. Wojciech Fiwek

  • 1980 Polonia Restituta
    reż. Bohdan Poręba

  • 1983 Katastrofa w Gibraltarze
    reż. Bohdan Poręba