Artykuły
„Słownik filmu”, red. Rafał Syska, Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, Kraków 2010
Kadr – Zespół filmowy
Tadeusz Lubelski
Kadr – polski zespół filmowy, powołany jako jeden z sześciu pierwszych Zespołów, w ramach wprowadzania w życie idei samorządu artystycznego filmowców, w epoce przemian okołopaździernikowych. Działa od 1955 do dziś, z przerwą w latach 1968 – 71, od 1989 jako Studio Filmowe. Kierownikiem artystycznym jest przez cały czas J. Kawalerowicz; funkcję kierownika literackiego pełnili: Krzysztof Teodor Toeplitz (1955 – 57, ponownie 1981-91), T. Konwicki (1957-68), Ryszard Kosiński (1972 – 77), Aleksander J. Wieczorkowski (1977-81). Szczególną rolę Kadr odegrał w 2 poł. lat 50 i na początku 60., kiedy powstała w nim większość dzieł tworzących nurt Polskiej Szkoły Filmowej. Grupa skupionych wokół Kawalerowicza młodych, debiutujących filmowców zaproponowała nową estetykę kina, inicjując zarazem wielką społeczną debatę wokół najnowszej historii kraju. To w Kadrze powstały m.in. filmy A. Munka: Człowiek na torze (1956) i Eroica (1957); A. Wajdy: Kanał (1956), Popiół i diament (1958), Lotna (1959), Niewinni czarodzieje (1960); J. Kawalerowicza: Prawdziwy koniec wielkiej wojny (1957), Pociąg (1959), Matka Joanna od aniołów (1960), Faraon (1965); T. Konwickiego: Ostatni dzień lata (1958), Zaduszki (1961), Salto (1965); K. Kutza: Krzyż Walecznych (1958), Nikt nie woła (1960), Paciorki jednego różańca (1979). Poczynając od lat 70., domeną stały się raczej wielkie widowiska: Noce i dnie (1975) J. Antczaka, Quo vadis (2001) J. Kawalerowicza i filmy rozrywkowe: Vabank (1981) i Seksmisja (1983) J. Machulskiego.
T.L.
Wybrane wideo
-
O PROGRAMIE APF, dr Rafał Marszałek
-
Początki kina na ziemiach polskich, prof. Małgorzata Hendrykowska
-
Recepcja stalinizmu w polskim kinie
Wybrane artykuły
-
„Uśmiechniesz się tylko raz – gdy otworzysz kasę” z Juliuszem Machulskim z okazji trzydziestolecia premiery „Vabanku” rozmawia Piotr Śmiałowski
Piotr Śmiałowski
„Kino” 2012, nr 3, s.10-15
-
Osobisty pamiętnik grzesznika przez niego samego spisany – misterium aktorstwa
Małgorzata Jakubowska
"Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu", nr 1/2017