Artykuły
„Słownik filmu”, red. Rafał Syska, Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, Kraków 2010
Metafora
Alicja Helman
Metafora - pojęcie wywodzące się z retoryki starożytnej, odnoszące się do wypowiedzi językowych. W teorii filmu używane jest w dwu podstawowych znaczeniach [1.] jako figura stylistyczna złożona z dwu części, z których druga jest porównaniem bądź rodzajem komentarza lub interpretacji części pierwszej; [2.] jako proces transformacji znaczenia dosłownego w przenośne. U wielu teoretyków metafora filmowa pojmowana jest jako zobrazowanie metafory słownej. Najbardziej znana jest koncepcja R. Jakobsona, w myśl której metody rozczłonkowania filmu realizują dwa główne modele retoryczne – metaforę metonimię, czyli zasadę kontrastu lub podobieństwa. Teorię metafory rozwijali głównie przedstawiciele orientacji semiotycznej, utrzymując, że metafory mogą pojawiać się zarówno w układzie poziomym (syntagmatycznym), gdy obecne są oba człony, jak i pionowym (paradygmatycznym), gdzie jeden element zastępuje drugi. Dla twórców filmowych metafora była sposobem naruszenia powszechnie przyjętych reguł opowiadania, zakłóceniem „przezroczystego” porządku wypowiedzi (zerowy styl).
A.H.
Wybrane wideo
-
O PROGRAMIE APF, dr Rafał Marszałek
-
Polska Szkoła Filmowa - geneza, rozwój i przedstawiciele, prof. Alicja Helman
-
Tło historyczne rozwoju kinematografii polskiej na przełomie lat 70. i 80.