Akademia polskiego filmu

Zdjęcia w Ćmie Tomasza Zygadły (1980), które zrobił jego brat Jacek, stanowią wzorcowy przykład zespolenia charakteru obrazu filmowego z klimatem samego dzieła filmowego.

Ujęta w programie Akademii Polskiego Filmu Ćma to dramat psychologiczny, którego bohater – Jan, prowadzi na żywo nocną audycję radiową, rodzaj „telefonu pocieszenia″ na antenie, choć sam wiedzie rozchwiane życie osobiste. Znaczna część akcji rozgrywa się zatem w nocy. Ten wyciszony, kameralny film budzi skojarzenia muzyczne z nokturnem. Toteż jest filmem czarno-białym, z wrażeniową przewagą czerni (noc), ale – jak zauważono – istotną rolę odgrywa w nim również szarość, obrazująca poranną granicę między nocą a dniem, kiedy Jan opuszcza studio radiowe, a jego wyczerpanie psychiczne sięga zenitu.

Jacek Zygadło urodził się 21 lutego 1950 roku w Warszawie. W trakcie studiów na Wydziale Operatorskim Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi, które ukończył w 1973 roku, zrobił zdjęcia do m.in. takich etiud studenckich, jak: Lustro Jerzego Domaradzkiego (1971), Siła przebicia Feliksa Falka (1972) i Listopad Piotra Andrejewa (1972). Pierwsza przyniosła mu wyróżnienie, a dwie pozostałe – nagrodę za zdjęcia na Festiwalu Etiud PWSFTviT, który odbył się w Warszawie w 1972 roku. Wtedy też rozpoczął przygodę z pełnometrażowym filmem fabularnym: został fotosistą debiutu Janusza Zaorskiego Uciec jak najbliżej (1972).

W latach 1974-1982 Jacek Zygadło był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Realizacji Filmów Zespoły Filmowe. Początkowo pełnił funkcję o nazwie „współpraca operatorska″ przy pierwszych siedmiu odcinkach popularnego serialu telewizyjnego Jerzego Gruzy 40-latek (1974-1977, zdjęcia: Mieczysław Jahoda). Następnie był operatorem kamery m.in. wybitnego dramatu politycznego Jerzego Kawalerowicza Śmierć prezydenta (1977, zdjęcia: Witold Sobociński, Jerzy Łukaszewicz). Od 1973 roku robił zdjęcia do filmów dokumentalnych.

Pierwszy głośny tytuł fabularny (ściśle: fabularyzowany) w jego dorobku jako autora zdjęć to krótkometrażowy film Piotra Szulkina Dziewcę z ciortem  (1975), w którym słowa ballady ludowej zostały zilustrowane scenkami aktorskimi.

Po sfotografowaniu w pełni fabularnego serialu Janusza Zaorskiego Zezem (1976) przyszła kolej na debiut Jacka Zygadły w charakterze autora zdjęć do pełnometrażowych, fabularnych filmów kinowych, czyli takich jak Ćma. Pierwszym z nich w karierze operatora był współczesny dramat obyczajowy Zdjęcia próbne (1977), w którym nowele wyreżyserowane oddzielnie przez Agnieszkę Holland, Pawła Kędzierskiego i Jerzego Domaradzkiego, pod opieką artystyczną Andrzeja Wajdy, łączyły się w gorzki obraz młodego pokolenia. Jacek Zygadło uświetnił ten udany potrójny debiut reżyserski niezwykle realistycznymi zdjęciami.

Kolejne pozycje fabularne w jego dorobku (nie licząc spektakli Teatru Telewizji i fabularyzowanego dokumentu Andrzeja Kotkowskiego Gra o wszystko, 1978) to: film telewizyjny Domaradzkiego Długa noc poślubna (1976), nowela Jerzego Kołodziejczyka Obecność w filmie Wielki podryw (1978, twórcy drugiej noweli pt. Wielki podryw: Jerzy Trojan – reżyser, Stanisław Moszuk – autor zdjęć), serial Romana Wionczka Tajemnice Enigmy (1979), film kinowy tego samego reżysera Sekret Enigmy (1979), Ćma, odcinki 4 i 6 w serialu Janusza Zaorskiego Punkt widzenia (1980, autor zdjęć do pozostałych odcinków: Janusz Kaliciński) oraz pięć pierwszych odcinków serialu Jest, jak jest (1994), które wyreżyserowali Jan Łomnicki (1-4) i Janusz Dymek (5; twórcy pozostałych odcinków: Maciej Dejczer – reżyser, Bogdan Stachurski, Krzysztof Tusiewicz – autorzy zdjęć).

W latach 1982-1991 Jacek Zygadło pracował jako operator obrazu w amerykańskiej stacji telewizyjnej ABC News. W 1992 roku został zatrudniony na tym samym stanowisku w TVP.

W dorobku ma zdjęcia do kilkudziesięciu filmów i seriali dokumentalnych, kilka z nich wyreżyserował na podstawie własnych scenariuszy. W latach 2001-2009 był dyrektorem Ośrodka Serwisu TVP.

Andrzej Bukowiecki