Ćma  [1980]

Ćma

rok produkcji:

1980

premiera:

10 X 1980

czas trwania:

100 min

Reżyseria:

Tomasz Zygadło

Scenariusz:

Tomasz Zygadło

Zdjęcia:

Jacek Zygadło

Obsada:

Roman Wilhelmi [Jan], Anna Seniuk [Magda], Iwona Bielska [Justyna], Nela Obarska [Agata], Jerzy Trela [redaktor], Grzegorz Heromiński [Tomek], Marek Probosz [Marcin], Piotr Fronczewski [lekarz psychiatra], Jerzy Stuhr [„elegancki” w barze], Inez Fichna [Jola, asystentka Jana], Jolanta Nowak [Jola, dziewczyna Marcina], Jan Hencz [redaktor Romanowski], Janusz Skalski [Krzysztof]

Montaż:

Mirosława Garlicka

Muzyka:

Jan Kanty Pawluśkiewicz

Scenografia:

Janusz Sosnowski

Produkcja:

Zespół Filmowy „X”

Kierownictwo produkcji :

Andrzej Smulski

Nagrody:

  • Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni 1980: nagroda za pierwszoplanową rolę męską dla Romana Wilhelmiego
  • Międzynarodowe Forum Filmowe „Człowiek-Praca-Twórczość” Lublin 1981: II nagroda
  • MFF Moskwa (Rosja) 1981: nagroda za rolę męską dla Romana Wilhelmiego, nagroda dziennikarzy rosyjskich dla Romana Wilhelmiego
  • MFF Figueira da Foz (Portugalia) 1981: Srebrny Medal

O filmie

Jan prowadzi na żywo nocny program Radiotelefon. Odpowiada na telefony ludzi zdesperowanych i zrozpaczonych, potrzebujących psychicznego wsparcia. Rano udaje się do swojej kochanki Magdy, która robi mu scenę zazdrości o żonę. Jan przesypia cały dzień. Zbudzony wieczorem przez Magdę, ledwo zdąża do studia. Podczas dyżuru jest zdenerwowany i rozkojarzony. Następny dzień spędza ze swoją drugą żoną Justyną i synem z pierwszego małżeństwa. Justyna przeżywa dramat, ponieważ Jan coraz bardziej się od niej oddala; praca pochłania go bez reszty. Justyna próbuje nakłonić swojego znajomego z redakcji, aby odebrał Janowi prowadzenie programu. Bez rezultatu. Kolegium redakcyjne ocenia wysoko poziom Radiotelefonu. Jest noc.

Chłopak, który emituje muzykę w przerwie między rozmowami z radiosłuchaczami, zrywa ze swoją dziewczyną. Zdenerwowany wymyśla Janowi, atakuje go za to, że tworzy program pozornych problemów, który nie daje nic zdesperowanym słuchaczom. Rano Jan wraca do Magdy i widzi mężczyznę ukradkiem opuszczającego jej mieszkanie. Dochodzi do awantury. Psychiatra, u którego bohater szuka porady, stwierdza silny stres. Zaleca wypoczynek, lecz nie może pomóc. Jan zaprasza psychiatrę do udziału w programie, ale jego fachowe odpowiedzi są dla ludzi niezrozumiałe. Stres się pogłębia, Jan coraz trudniej kontaktuje się z otoczeniem. Podczas programu zaczyna grać na fortepianie i śpiewać. Audycja zostaje przerwana. Jan zostaje wysłany do sanatorium. Po kilku miesiącach wraca odmieniony psychicznie, pozbawiony tożsamości i energii, z banalnym uśmiechem na twarzy – „normalny” i bezkonfliktowy.



Waldemar Piątek, Leksykon polskich filmów fabularnych, Warszawa 1996

Artykuły

Cytaty

  • Psychiatra: Pan zajmuje się problematyką ekonomiczną?
    Jan: Nie, ja pracuję w radio, powadzę audycję...

  • Od pewnej monotematyczności głównego nurtu naszego młodego kina Ćma różni się wrażliwością na emocjonalne, prywatne sprawy ludzi. (…) Ćma jest filmem o wpływie środków przekazu nie na odbiorcę...

    Rozwiń

Bibliografia