Akademia polskiego filmu

Pisarz, dziennikarz, tłumacz, krytyk, scenarzysta. Publikował także pod pseudonimami Dyonizy Aczkolwiek i Michał Kaniowski.

Urodził się 13 stycznia 1921 roku w Łodzi. W 1938 roku rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego, po wojnie wyjechał do Związku Radzieckiego jako korespondent prasowy. W Moskwie ukończył studia w dziedzinie psychiatrii (1947). Po kilku latach pracy w Ministerstwie Zdrowia całkowicie poświęcił się literaturze oraz dziennikarstwu. Publikował m.in. w „Nowej Kulturze” i „Świecie”, wykładał na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1959-1961 był kierownikiem literackim Teatru Narodowego, a w latach 1961-1968 – Zespołu Filmowego „Syrena”. Po wydarzeniach marcowych roku 1968 wyjechał z Polski, powrócił po ćwierćwieczu – w 1994 roku.

Z kinematografią związał się w 1955 roku. Wtedy to – na podstawie swojej powieści Koniec i początek – napisał scenariusz, który przeniósł na ekran Jan Rybkowski. Godziny nadziei to inspirowana włoskim neorealizmem przejmująca opowieść o ostatnich godzinach wojny w małym miasteczku na Ziemiach Zachodnich. Znaleźli się w nim powracający do domu więźniowie hitlerowskich obozów koncentracyjnych, jeńcy amerykańscy, wkraczający żołnierze radzieccy i ukrywający się w pobliskim lesie oddział SS. Koniec pewnej epoki i początek nowej, godziny nadziei.

W 1963 roku Jan Łomnicki zrealizował na podstawie scenariusza Pomianowskiego Wiano, zainspirowane opowiadaniem Marii Szuleckiej pod tym samym tytułem. Staszek po wyjściu z więzienia przekonuje się, że Ulka porzuciła go dla Edka. Zaczyna więc interesować się Bronką, która wprawdzie jest kaleką, ale posag ma dostać solidny. Kiedy Ulka wraca do Staszka, ten odtrąca Bronkę. Urażona dziewczyna poprzysięga zemstę... Tak pokrótce można streścić tę melodramatyczną opowieść rozgrywającą się w środowisku wiejskim.

Pomianowski jest także scenarzystą Szkiców warszawskich (1969) Henryka Kluby, nowelowych opowiastek o stolicy oraz jej mieszkańcach, rozgrywających się w czasie okupacji i współcześnie (Allegro, Allegro vivace, …ad libitum), które napisał na podstawie opowiadania Tadeusza Borowskiego (Matura na Targowej), Andrzeja Bonarskiego (Rondo) i Andrzeja Szczypiorskiego (Gablota).

W 1996 roku Jan Nieśpiałowski nakręcił dokument telewizyjny Jerzy Pomianowski, Polak – ochotnik, a siedem lat później Aleksandra Czarnecka i Dariusz Pawelec – Gdzie Rzym, gdzie Krym… czyli podróże Jerzego Pomianowskiego (2003). 

Jerzy Armata