Akademia polskiego filmu

Scenarzysta, reżyser i producent. Pisze scenariusze nie tylko do filmów realizowanych przez siebie, także dla innych reżyserów. Największe uznanie przyniosła mu adaptacja Iwaszkiewiczowskich Panien z Wilka, przeniesionych na ekran przez Andrzeja Wajdę, największą popularność – scenariusz serialu Radosława Piwowarskiego Jan Serce, napisany wspólnie z reżyserem.

Urodził się 3 września 1947 roku w Poznaniu. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim; absolwent Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi (1971; dyplom w 1976). Jest autorem scenariuszy wszystkich swoich filmów, poczynając od etiud studenckich (Pamela, 1969; Głupcy na drodze, 1969; Punkt widzenia, 1972), poprzez różnorodne rodzajowo krótkometrażówki – animowane (Słupy betonowe, 1971, współreżyseria z Krzysztofem Nowakiem), dokumentalne (Tajemnice hotelu Forum, 1974, współrealizacja z K. Nowakiem) i fabularne (Jabłka, 1974, współscenarzysta z Leszkiem Płażewskim), aż po fabuły telewizyjne (Rytm serca, 1977; Niewdzięczność, 1979) i kinowe (Lekcja miłości w nowelowym CDN, 1975; Pani Bovary to ja, 1977; W obronie własnej, 1981). Na uwagę zasługują zwłaszcza dwa kinowe dramaty psychologiczne: Pani Bovary to ja oraz W obronie własnej. Bohater pierwszego zarabia na utrzymanie rodziny, a jego żona prowadzi dom, wychowuje kilkuletniego syna oraz marzy – jak Flaubertowska bohaterka – o jakiejś porywającej przygodzie, która przerwałaby codzienną monotonię, zaś protagonistka drugiej opowieści, kobieta dojrzała, która w wieloletnim związku z mężczyzną zatraciła swą wartość i osobowość, odzyskuje ją dopiero w kontakcie z innymi ludźmi, w otwarciu się na ich sprawy.

Lata osiemdziesiąte i dziewięćdziesiąte Kamiński spędził w Stanach Zjednoczonych, kręcąc – w koprodukcji polsko-amerykańskiej – kameralną Europejską noc (European Night, 1992) oraz przenosząc na ekran słynny dramat Leona Kruczkowskiego Niemcy (Germans, 1996). Notabene, trzydzieści lat wcześniej Aleksander Ford zekranizował inny dramat Kruczkowskiego – Pierwszy dzień wolności. W jednej z głównych ról wystąpiła wówczas Beata Tyszkiewicz. Kamiński, kompletując obsadę Niemców, także zwrócił się do tej aktorki. Poza nią główne role zagrali aktorzy anglosascy, Polacy ograniczyli się do epizodów. A szkoda.

Spośród scenariuszy Kamińskiego pisanych dla innych reżyserów na plan pierwszy wysuwa się adaptacja Iwaszkiewiczowskich Panien z Wilka (1979) wyreżyserowana przez Andrzeja Wajdę (nominacja do Oscara). Szukając śladów dawnych przeżyć, czterdziestoletni Wiktor Ruben – bohater opowieści – odwiedza miejsce, w którym spędził młodość otoczony dziewczętami, z którymi łączyły go więzy nie tylko przyjaźni. Przejmująca opowieść o życiu, miłości, śmierci. I upływającym czasie.

Kamiński jest współautorem jednego z ciekawszych seriali w dziejach Telewizji Polskiej – Jan Serce (1981) Radosława Piwowarskiego, a także: Lokatorów (1999-2005), Sąsiadów (2003-2008) i Facetów do wzięcia (2006-2008), które również wyprodukował.

Jerzy Armata