Zespół Filmowy „Rytm”

?>

„Rytm” był jednym z Zespołów Filmowych pierwszej generacji. Założony w 1955 roku, kierowany był przez 13 lat przez Jana Rybkowskiego. Kierownikami literackimi „Rytmu” byli kolejno: Aleksander Ścibor-Rylski (1955-1965) i Jan Gerhard (1965-1968), a szefem produkcji Zygmunt Szyndler.

W momencie powstania Zespołów Rybkowski był jednym z dwóch, obok  Jerzego Kawalerowicza, kierowników artystycznych debiutujących w roli reżyserów już po II wojnie światowej. Zespół Filmowy „Rytm” przez 13 lat swojego istnienia wyrobił sobie wyrazisty profil programowy – już sama nazwa sugerowała ukierunkowanie na kino popularne, gatunkowe, dla szerokiej publiczności. Tak się zresztą stało, gdyż komedie, musicale i kryminały z „Rytmu” należą dzisiaj do najbardziej popularnej klasyki polskiego kina lat 50. i 60.

Sam kierownik artystyczny „Rytmu”, Jan Rybkowski, zrobił w swoim Zespole takie filmy, jak m.in. Nikodem Dyzma, Ostatni strzał, Spotkanie w Bajce, Kiedy miłość była zbrodnią, a także dwa dramaty wojenne – Dziś w nocy umrze miasto oraz Wniebowstąpienie. Jego najbardziej znanymi filmami z okresu „Rytmu” był komediowy cykl  z Tadeuszem Fijewskim: Kapelusz Pana Anatola, Inspekcja pana Anatola i Pan Anatol szuka miliona

W „Rytmie” powstały tak znane komedie, jak Mąż swojej żony,  Żona dla Australijczyka, Przygoda z piosenką Stanisława Barei oraz Paryż – Warszawa bez wizyRzeczpospolita babska Hieronima Przybyła, kryminał Morderca zostawia ślad Aleksandra Ścibora-Rylskiego, znane filmy dla dzieci, takie jak Marysia i krasnoludki Jerzego Szeskiego i Konrada Paradowskiego czy Wyspa złoczyńców Stanisława Jędryki (który wcześniej w Zespole zrealizował swój ambitny debiut Dom bez okien).

Z drugiej zaś strony w „Rytmie” powstało wiele ważnych tytułów. Są to przede wszystkim filmy Stanisława Lenartowicza (Zimowy zmierzch, Pigułki dla Aurelii) oraz Stanisława Różewicza (Trzy kobiety, Wolne miasto i Świadectwo urodzenia). Różewicz, zanim związał się z powstałym pod koniec lat 60. „Torem”, w  „Rytmie” zrobił takie filmy, jak Miejsce na ziemi, Głos z tamtego świata, Echo, Piekło i niebo, a w końcu swój najbardziej znany film, czyli Westerplatte. Ponadto powstały tu takie tytuły, jak m.in. Szkice węglem Antoniego Bohdziewicza, Powrót na ziemię Stanisława Jędryki, Wilcze echa Aleksandra Ścibora-Rylskiego, a także superprodukcja Popioły Andrzeja Wajdy.

W Zespole Rybkowskiego zrealizowano pierwszy polski serial dla Telewizji Polskiej – Barbara i Jan Hieronima Przybyła i Jerzego Ziarnika, a następnie słynny serial Kapitan Sowa na tropie Stanisława Barei i serię ambitnych filmów telewizyjnych.

„Rytm” podzielił losy innych Zespołów Filmowych pierwszej generacji i został zlikwidowany 30 kwietnia 1968 roku w rezultacie tzw. wydarzeń marcowych. 

Anna Wróblewska



Filmografia (wybór)

  • 1956 Szkice węglem
    reż. Antoni Bohdziewicz

  • 1956 Trzy kobiety
    reż. Stanisław Różewicz

  • 1956 Zimowy zmierzch
    reż. Stanisław Lenartowicz

  • 1958 Pigułki dla Aurelii
    reż. Stanisław Lenartowicz

  • 1958 Wolne miasto
    reż. Stanisław Różewicz

  • 1960 Marysia i krasnoludki
    reż. Jerzy Szeski, Konrad Paradowski

  • 1960 Mąż swojej żony
    reż. Stanisław Bareja

  • 1961 Dziś w nocy umrze miasto
    reż. Jan Rybkowski

  • 1961 Nafta
    reż. Stanisław Lenartowicz

  • 1961 Świadectwo urodzenia
    reż. Stanisław Różewicz

  • 1962 Spotkanie w bajce
    reż. Jan Rybkowski

  • 1963 Ich dzień powszedni
    reż. Aleksander Ścibor-Rylski

  • 1963 Żona dla Australijczyka
    reż. Stanisław Bareja

  • 1965 Popioły
    reż. Andrzej Wajda

  • 1966 Małżeństwo z rozsądku
    reż. Stanisław Bareja

  • 1966 Małżeństwo z rozsądku
    reż. Stanisław Bareja

  • 1967 Morderca zostawia ślad
    reż. Aleksander Ścibor-Rylski

  • 1967 Westerplatte
    reż. Stanisław Różewicz

  • 1968 Przygoda z piosenką
    reż. Stanisław Bareja

  • 1968 Wilcze echa
    reż. Aleksander Ścibor-Rylski

  • 1969 Rzeczpospolita babska
    reż. Hieronim Przybył

Bibliografia