Akademia polskiego filmu

Świetny aktor teatralny i filmowy, także znakomity gawędziarz, autor dwóch zbiorów anegdot teatralnych – Igor Śmiałowski opowiada i Igraszki z Melpomeną oraz tomu wspomnień Cała wstecz.

Urodził się 20 czerwca 1917 roku w Moskwie – zmarł 16 czerwca 2006 roku w Warszawie. Absolwent Studia Dramatycznego w Wilnie (1940). Grał w teatrach: Studio Literacko-Artystyczne w Wilnie (1940-1941), Komedii Muzycznej „Lutnia" w Wilnie (1944-1945), Miejskim w Białymstoku (1945), Starym w Krakowie (1945-1946), Śląskim w Katowicach (1946-1947), Syrena w Łodzi (1947-1948) oraz w warszawskich: Syrena (1948-1950), Narodowym (1950-1971), Komedia (1971-1976), Polskim (1976-1987).

Na ekranie pojawił się po raz pierwszy – jako gestapowiec zabijający niewidomego akordeonistę – w Zakazanych piosenkach (1946) Leonarda Buczkowskiego. Pierwszą główną rolę – partyzanta Armii Ludowej – zagrał w Mieście nieujarzmionym (1950) Jerzego Zarzyckiego. Obsadzano go głównie w rolach drugoplanowych i epizodycznych. Najczęściej grywał arystokratów, oficerów, artystów, czego najlepszymi przykładami role: Tytusa Wojciechowskiego, przyjaciela kompozytora, w Młodości Chopina (1951) Aleksandra Forda, dowódcy dywizjonu 306 w Historii jednego myśliwca (1958) Huberta Drapelli, dziedzica w Chłopach (1973) Jana Rybkowskiego, generała Chwościka w Romansie Teresy Hennert (1978) Ignacego Gogolewskiego, hrabiego Czyńskiego w Znachorze (1981) Jerzego Hoffmana, ambasadora w Cudzoziemce (1986) Ryszarda Bera. Jest jednak w dorobku filmowym Śmiałowskiego jedna rola całkowicie odmienna – w Warszawskiej Syrenie (1956), debiucie fabularnym znanego dokumentalisty Tadeusza Makarczyńskiego, zagrał Warsa, legendarnego kowala, oblubieńca Sawy. Po raz ostatni pojawił się na ekranach jako hrabia Alfred Bizanc w ostatniej części serialu Dom (2000) Jana Łomnickiego.

Jerzy Armata