Jan Peszek

Jan Peszek w filmie "Pożegnanie jesieni", fot. Jakub Pajewski, źródło: Fototeka FN?>

Jan Peszek w filmie "Pożegnanie jesieni", fot. Jakub Pajewski, źródło: Fototeka FN
http://fototeka.fn.org.pl/

Aktor teatralny i filmowy. Urodzony w 1944 roku w Szreńsku. Związany z wieloma scenami, m.in. Teatrem Polskim we Wrocławiu, Teatrem Nowym oraz im. Jaracza w Łodzi, Teatrem im. Słowackiego oraz Starym Teatrem w Krakowie, Teatrem Nowym w Poznaniu, Teatrem Narodowym w Warszawie.

Pierwszą małą rólkę filmową zagrał w Znakach na drodze Andrzeja Jerzego Piotrowskiego. Znaczącą postać miał okazję stworzyć w Podróży do Arabii Antoniego Krauzego. Przejmująco sportretował Jana, ambitnego, egoistycznego lekarza. Równie przekonujący był w roli introwertycznego Sykstusa w Pismaku Wojciecha Jerzego Hasa, psychopatycznego, pozornie ułożonego Marka w Prywatnym śledztwie Wojciecha Wójcika czy homoseksualisty Łohoyskiego w Pożegnaniu jesieni Mariusza Trelińskiego.

Jako aktor wszechstronny równie dobrze sprawdza się w filmach sensacyjnych (V.I.P. Juliusza Machulskiego, Nocne graffiti Macieja Dudkiewicza), jak obyczajowych (główna rola w Łabędzim śpiewie Roberta Glińskiego) czy psychologicznych (Ucieczka z kina Wolność Wojciecha Marczewskiego). Nie stroni od komedii (Ferdydurke Jerzego Skolimowskiego) i filmów kostiumowych (Schodami w górę schodami w dół Andrzeja Domalika, Kiedy rozum śpi Marcina Ziębińskiego).

Tak różne role aktora łączy wspólna cecha – intensywność emocji. Głębokie wejrzenie w postać owocuje przemyślanymi, nigdy nie przesadzonymi środkami aktorskiej ekspresji. Często jest to intensywne spojrzenie. Czasami, jak w Ubu królu Piotra Szulkina – permanentne szaleństwo ruchów i gestów. Innym razem konsekwentnie podkreślany smutek, desperacja, w każdej scenie widoczne oczekiwanie postaci, że coś się zmieni w jej życiu – jak w Dniu wielkiej ryby Andrzeja Barańskiego. Kiedy indziej zaś: ostateczne zagubienie, uwidocznione w znudzeniu, powolności, rezygnacji, jak w Darmozjadzie polskim Łukasza Wylężałka.

Peszek chętnie występuje w spektaklach Teatru Telewizji, a jako pedagog gra w wielu etiudach studenckich.

Za role w Pożegnaniu jesieniUbu królu nominowany do Polskiej Nagrody Filmowej Orzeł.

Artur Majer

Filmografia (wybór)

  • 1969 Znaki na drodze
    reż. Andrzej Jerzy Piotrowski

  • 1979 Podróż do Arabii
    reż. Antoni Krauze

  • 1984 Pismak
    reż. Wojciech Jerzy Has

  • 1986 Prywatne śledztwo
    reż. Wojciech Wójcik

  • 1988 Schodami w górę schodami w dół
    reż. Andrzej Domalik

  • 1989 Bal na dworcu w Koluszkach
    reż. Filip Bajon

  • 1990 Korczak
    reż. Andrzej Wajda

  • 1990 Pożegnanie jesieni
    reż. Mariusz Treliński

  • 1990 Ucieczka z kina "Wolność"
    reż. Wojciech Marczewski

  • 1991 Ferdydurke
    reż. Jerzy Skolimowski

  • 1991 V.I.P.
    reż. Juliusz Machulski

  • 1992 Kiedy rozum śpi
    reż. Marcin Ziębiński

  • 1994 Spis cudzołożnic
    reż. Jerzy Stuhr

  • 1994 Śmierć jak kromka chleba
    reż. Kazimierz Kutz

  • 1996 Dzień wielkiej ryby
    reż. Andrzej Barański

  • 1996 Nocne graffiti
    reż. Maciej Dudkiewicz

  • 1997 Darmozjad polski
    reż. Łukasz Wylężałek

  • 2001 Listy miłosne
    reż. Sławomir Kryński

  • 2003 Ubu król
    reż. Piotr Szulkin

  • 2013 Syberiada polska
    reż. Janusz Zaorski

  • 2014 Hiszpanka
    reż. Łukasz Barczyk