Pola Negri

Pola Negri, źródło: NAC?>

Pola Negri, źródło: NAC
http://www.nac.gov.pl/

Właściwie Apolonia Chałupiec albo Barbara Apolonia Chałupiec. Urodziła się w 1897 roku w Lipsku w ziemi dobrzyńskiej, zmarła w 1978 roku w San Antonio w Teksasie. Pół-Polka, pół-Romka. Absolwentka szkoły baletowej, zaczynała w warszawskich teatrach. Bardzo szybko dostała angaż do pierwszego filmu. Po sukcesach w Polsce, gdzie w kilku obrazach stworzyła typ kobiety fatalnej, przyjęła propozycję wyjazdu do Niemiec. Natychmiast osiągnęła status wielkiej gwiazdy, grając u najwybitniejszych: Ernsta Lubitscha (Carmen, Oczy mumii Ma, Madame Dubarry, Sumurun, Dzika kotka), Georga Jacoby’ego (Hrabina Rondoli, Awanturnica, Vendetta). W 1922 roku wyjechała do Stanów Zjednoczonych − witano ją jak wielką gwiazdę, symbol seksu. Grała w USA, Niemczech i Francji − u Lubitscha, Mauritza Stillera, Gerharda Lamprechta, Paula Wegenera. Sensację budziły jej romanse z Charliem Chaplinem i Rudolfem Valentino. Na przełomie lat 20. i 30. wróciła do Niemiec, skąd przed wybuchem wojny wyjechała do Francji, a stamtąd w 1941 roku ponownie do USA.

Największa polska i jedna z kilku najjaśniej świecących gwiazd światowego kina niemego. Miała ogromny wpływ na nowoczesną obyczajowość i wizerunek współczesnej kobiety.  

Cytaty

  • Premiera  Niewolnicy zmysłów, pierwszego filmu Poli Negri, odbyła się już po wypowiedzeniu wojny, 25 grudnia 1914 roku, w kinie Urania w Warszawie. (...) Film, będący dramatem ze „sfer” apaszowskich, tak wówczas modnych, niezupełnie przystawał do nastrojów chwili, bo umysły i serca Polaków zajęte były innymi problemami. (...) Jednak  na owe czasy film był dużym sukcesem. (...) Polska prasa filmowa określiła Polę Negri  mianem polskiej Asty Nielsen. Sporo w tym przesady. Obie aktorki różnią się jak ogień i woda. Podczas gdy Nielsen raczej „nie dogra”, niż przerysuje, Negri nasyca swoje role niezwykłą ekspresją, wyostrza każdy gest, ponosi ją temperament, a jej mocną kreską rysowane postacie krzyczą z ekranu. W każdym razie Pola Negri przypadła do gustu ówczesnej publiczności na równi z Astą Nielsen.

    Po premierze  Niewolnicy zmysłów nowo kreowana gwiazda kina polskiego rozpoczęła występy w Palais de Glace na ulicy Nowy Świat 19.  Prasa warszawska pisała: „Pola Negri, która uprzednio oczarowała publiczność warszawską w filmie Niewolnica zmysłów, przeniosła się obecnie do Palais de Glace, gdzie występuje w antraktach seansów kinematograficznych. Do najnowszych kreacji w obrazie Gwiazda betlejemska podług Żmurki Pola Negri niezbędnie potrzebuje dwóch żywych węży. Kto takowe posiada, zechce zawiadomić pod adresem: Senatorska 6, godzina 5-7 wieczorem”.

    Kto się zgłosił do tego mieszkania z żywymi wężami, dziś już nie dojdziemy. W każdym razie planowane występy odbyły się, a ówczesny wierszokleta napisał: Umrzeć i nie śnić / Więc może przepaść w nicość / Więc nie zobaczyć nigdy Poli Negri / Kiedy się zwija w ogniach nieparzących / Ani jej wężów, nawet w takiej dali / W której się one węgorzami zdają.

    Wiesława Czapińska, Polita, Warszawa 1989

  • Podczas podróży z Warszawy do Berlina na początku 1919 roku zatrzymano ją na stacji granicznej w Sosnowcu, rekwirując pudełka z kopią jej pierwszego filmu pt. Niewolnica zmysłów. Ostatecznie nieporozumienie zakończyło się nawiązaniem bliskiej znajomości z komendantem Straży Granicznej, podporucznikiem Eugeniuszem Dąmbskim, i jeszcze w listopadzie tego samego roku para pobrała się. Akt ślubu potwierdzający to wydarzenie znajduje się w katedrze sosnowieckiej (kościół Wniebowzięcia NMP przy ul. Kościelnej), a aktorka podpisała się na nim od razu jako „Apolonia hr. Dąmbska-Chałupiec″. Przez kilka miesięcy mieszkała u rodziny Dąmbskich w istniejącej do dziś kamienicy przy ul. Kołłątaja 6 (fakt ten przypomina tablica pamiątkowa umieszczona na ścianie budynku). Małżeństwo nie trwało niestety długo, a całą winę za rozpad związku aktorka przypisała w swojej autobiografii mężowi. Po rozwodzie w 1922, Pola Negri nigdy już do Sosnowca nie wróciła.

    Wikipedia

Artykuły

Bibliografia