Akademia polskiego filmu

„Słownik filmu”, red. Rafał Syska, Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, Kraków 2010

Filmoznawstwo

Alicja Helman

Filmoznawstwo - zbiór dyscyplin, których przedmiotem badań jest film. Filmoznawstwo jako dyscyplina uniwersytecka, traktowana jako jedna z dyscyplin humanistycznych mających swój przedmiot i metody badań, ukształtowało się w pełni w latach 60. XX w. Poprzedziły ten fakt liczne wcześniejsze zapowiedzi. Pierwsza naukowa książka o filmie The Photoplay H. Münsterberga ukazała się w 1916; na uniwersytet wprowadzili tę nową dyscyplinę filmolodzy francuscy w 1947. Współczesne filmoznawstwo przejęło wzorce od lingwistyki, koncentrując się na systemowym opisie zjawiska filmu. Dalszy rozwój dyscypliny łączy się z jednej strony z przejmowaniem z szeroko rozumianej humanistyki zarówno narzędzi metodologicznych i aparatu pojęciowego jej wielu dyscyplin, jak i z adaptacją kierunków, a nawet mód, które w kolejnych dekadach dominowały w badaniach nad sztuką. Badacze filmu przejęli inspiracje płynące ze strony psychoanalizy, hermeneutyki, krytyki ideologicznej, dekonstruktywizmu, feminizmu, różnych odmian myśli poststrukturalnej, antropologii kultury i kognitywizmu. Filmoznawstwo zaczęło też wykształcać kolejne subdyscypliny, wychodząc poza podstawowy podział na teorię i historię filmu. Szukano inspiracji i wzorców m.in. w literaturoznawstwie, historii sztuki, estetyce, socjologii, psychologii, ekonomii, bądź włączano je w obręb stale poszerzającego się obszaru badań teoretycznych lub formowano własne odmiany, wyodrębnione w badaniach i dydaktyce uniwersyteckiej.

A.H.

Wróć do poprzedniej strony