Andrzej Trzos-Rastawiecki

Andrzej Trzos-Rastawiecki, fot. Jerzy Troszczyński, źródło: Fototeka FN?>

Andrzej Trzos-Rastawiecki, fot. Jerzy Troszczyński, źródło: Fototeka FN
http://fototeka.fn.org.pl/

Reżyser, scenarzysta. Urodził się 23 czerwca 1933 roku we Lwowie. Absolwent Politechniki Krakowskiej (1958) oraz Wydziału Reżyserii PWSFiT w Łodzi (dyplom 1964). Zaczynał od realizacji filmów dokumentalnych w WFD, wykorzystywał przy nich różne stylistyki (reportaż, dokument inscenizowany, klasyczny, impresja dokumentalna). Koncentrował się na bohaterze indywidualnym lub zbiorowym, stawiając w centrum zainteresowań młodzież. Doświadczenia dokumentalisty wykorzystał następnie w fabule.

Zadebiutował w 1971 roku filmem Trąd, który poruszał problematykę przestępczą. Później wyreżyserował Zapis zbrodni (1974) – film sensacyjny w formie dokumentu fabularyzowanego, uhonorowany m.in. Nagrodą Główną Jury na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku oraz nagrodą FIPRESCI na festiwalu w Mannheim. W latach 70. naprzemiennie realizował filmy dokumentalne i fabularne. Za film psychologiczny Skazany (1975), zrealizowany w formie paradokumentalnej opowieści, ze wspaniałą kreacją Zdzisława Kozienia (nagroda aktorska na festiwalu w Gdańsku oraz w San Sebastian), otrzymał Grand Prix na festiwalu w Warnie oraz nagrodę za scenariusz na festiwalu w Gdańsku. Trzy lata później nakręcił swój najsłynniejszy film, …Gdziekolwiek jesteś, Panie Prezydencie… (1978), poświęcony roli Stefana Starzyńskiego jako prezydenta Warszawy w pierwszych dniach drugiej wojny światowej, za który otrzymał Główną Nagrodę na festiwalu w Cordobie oraz Nagrodę Specjalną Jury na festiwalu w Gdańsku. Inspirowany działalnością Monaru, wyreżyserował film o młodocianych narkomanach …Jestem przeciw (1985), uhonorowany Nagrodą Główną Jury na FPFF w Gdańsku.

Odrębne miejsce w jego twórczości zajmują dokumenty poświęcone wybitnym osobom, m.in. Janowi Pawłowi II. W 1979 roku nakręcił Papieża z Polski, o inauguracji pontyfikatu, oraz Pielgrzyma (na zlecenie Episkopatu Polski) – zapis pierwszej pielgrzymki do Ojczyzny, zaś w 1996 Pontyfikat – wielostronne spojrzenie na działalność polskiego papieża. Rok później zrealizował dokument biograficzny Pułkownik Kukliński (1997), ukazujący przebieg kariery zawodowej tytułowego bohatera.

Wyreżyserował również ośmioodcinkowy serial fabularny Marszałek Piłsudski (2001) o charakterze paradokumentalnym. Swoje zainteresowanie historią, tym razem współczesną, potwierdził, realizując Konfrontację (2005), o pierwszych miesiącach istnienia Solidarności, oraz Balladę o prawdziwym kłamstwie (2007), na temat propagandy w PRL-u. Współpracował także z Teatrem Telewizji.

W 1991 roku został przewodniczącym Polskiej Federacji DKF. Na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni otrzymał Nagrodę Specjalną za całokształt twórczości (2012).

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla polskiej kultury oraz za osiągnięcia filmowe (2013).