AKADEMIA POLSKIEGO FILMU

dr Mateusz Werner

Urodził się w 1970 roku; filozof kultury, eseista, krytyk filmowy, doktor nauk humanistycznych. Ukończył Wydział Polonistyki UW i Szkołę Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Junior Fellow wiedeńskiego Instytutu Nauk o Człowieku. Doktorat o nihilizmie i nowoczesności obronił w Instytucie Badań Literackich PAN. Wykładał gościnnie na filmoznawstwie w warszawskiej SWPS, w łódzkiej Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej oraz na polonistyce UW i w Instytucie Kultury UW. Współtworzył programy filmowe w telewizji publicznej: „Seans filmowy” (2 Program TVP) i „Pół serio” (1 Program TVP). Przez kilka lat kierował Galerią Sztuki Filmowej w warszawskiej Zachęcie. W latach 2001-2010 kurator programu filmowego w Instytucie Adama Mickiewicza. Redaktor kwartalnika „Kronos”. Obecnie adiunkt na Wydziale Nauk Humanistycznych UKSW.

Wybrane publikacje:

Książki:

Pier Paolo Pasolini: Po ludobójstwie. Eseje o języku, polityce i kinie, Biblioteka Kwartalnika „Kronos”, Warszawa 2012 (wybór tekstów, redakcja naukowa, wstęp).
Polish Cinema Now! Focus On Contemporary Polish Cinema, John Libbey Publishing/IAM, London–Warsaw 2010 (koncepcja wydawnicza i redakcja naukowa publikacji autorstwa zbiorowego w języku angielskim).
Wobec nihilizmu. Gombrowicz, Witkacy, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2009.
Mołodoje polskoje kino, Warszawa 2008 (koncepcja publikacji, w języku rosyjskim).
Co nam dziś mówi Kieślowski?, Warszawa 2008 (praca zbiorowa, publikacja w języku hebrajskim pod redakcją Mateusza Wernera).
Karolina Famulska, Abigail Liebman, Najważniejszy jest ciąg dalszy. O Zofii Braun z domu Lewinter. Ziemie obiecane. Biografia Wery Lechtman, Warszawa–Jerozolima–Toruń 2008 (współredakcja, publikacja w języku polskim i hebrajskim).
Young Polish Cinema, Warszawa 2007 (koncepcja publikacji, w języku angielskim).
Das junge polnische Kino, Warszawa 2005 (koncepcja publikacji, w języku niemieckim).
Le jeune cinéma polonais. Varsovie 2004 (koncepcja publikacji, w języku francuskim).

Tłumaczenia:

Theodor W. Adorno, Żargon autentyczności, „Kronos”, nr 3, 2012, przeł. z niem. Mateusz Werner.
Martin Heidegger, Nietzsche, t. 1, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1998; t. 2, PWN, Warszawa 1999, przeł. z niem. Piotr Graczyk, Andrzej Gniazdowski, Wawrzyniec Rymkiewicz, Cezary Wodziński i Mateusz Werner.

Teksty w publikacjach zbiorowych:

„Nieznany Pasolini”, w: Pier Paolo Pasolini, Po ludobójstwie. Eseje o języku, polityce i kinie, Biblioteka Kwartalnika „Kronos”, Warszawa 2012 (wstęp).
Przeszłość wyświetlona, w: Kino: obiekt uczuć czy przedmiot badań? pod red. Marioli Dopartowej i Michała Oleszczyka, Wyd. dopArt, Kraków 2012.
Kilka uwag o krytyce filmowej oraz Piekło? Niebo?, w: Kino ze znakiem jakości, pod red. Anny Osmólskiej-Mętrak, Wydawnictwo Anagram, Warszawa 2011.
Whatever Happened to Polish Cinema after 1989?, w: Polish Cinema Now! Focus On Contemporary Polish Cinema, ed. by M. Werner, John Libbey Publishing/IAM, London–Warsaw 2010.
Rebellion à la Polonaise, w: Polish New Wave. The History of a Phenomenon that Never Existed, ed. by Ł. Ronduda and B. Piwowarska, Warsaw–New York 2008.
W zwierciadle wspomnień, w: Kieślowski. Życie po życiu. Pamięć, red. Stanisław Zawiśliński, Warszawa 2007.
Filmowcy polscy, filmowcy rosyjscy. Czego się mogą wzajemnie nauczyć? w: Polacy – Rosjanie: wzajemne relacje, Russian–Polish edition, Gdańsk 2007.
Śmierć na żywo. Medialne misterium, w: Co to jest filozofia kultury? red. Zofia Rosińska, Joanna Michalik, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006.
Nowoje polskoje kino, w: Mołodoje polskoje kino, Warszawa 2008.
New Polish Cinema, w: Young Polish Cinema, Warsaw 2007.
Das neue polnische Kino, w: Das junge polnische Kino, Warschau 2005.
Nouvelle époque, nouveau cinéma, w: Le jeune cinéma polonais, Varsovie 2004.
Andrzej Wajda und Carlos Saura. Künstler und ihr Verhältnis zu Diktatur und junger Demokratie, w: Diktaturbewältigung und nationale Selbstvergewisserung. Geschichtskulturen in Polen und Spanien im Vergleich, Hg. von Krzysztof Ruchniewicz, Stefan Troebst, Wyd. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004.
Kolorowa pustka. Piekło? Niebo?, w: Młoda krytyka filmowa. Antologia tekstów, red. Marek Hendrykowski, Andrzej Szpulak, Wyd. Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań 2003.
Maski Gombrowicza, w: Maski współczesności. O literaturze i kulturze XX wieku, Instytut Badań Literackich, Warszawa 2001.
Films d’étude de Łódź, w: Kino. La Pologne fait son cinéma, and in: Kino. Film op zijn Pools, Varsovie–Brussels 2001.
Ueber die Raumzeit-Dimension der Melancholie, w: The Dialectic of the Universal and the Particular, ed. Jonathan Hanen, Institute for Human Sciences, Vienna 1999; and in: Schuld, Gewissen, Melancholie. Akten des deutsch-polnischen Symposiums, Warschau, Oktober 1997, ed. Paweł Dybel, Wydawnictwo IFiS PAN, Warsaw 2000.
Poza utopią, w: Szukając von Triera, red. Anita Piotrowska, Rabid, Kraków 2000.
Rovigo: portret na pożegnanie, w: Poznawanie Herberta, red. Andrzej Franaszek, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1998.
Teatr, wolność, rewolucja, w: Odyseja wychowania, red. Maria Janion, Maria Żmigrodzka, Aureus, Kraków 1998.
Rok 1990, w: Historia kina. Wybrane lata, Wydawnictwo „Kino”, Warszawa 1998.

Wybór tekstów w periodykach:

Dialektyka oświecenia po polsku, „Przegląd Polityczny”, nr 108, 2011.
Atheismusstreit, „Kronos”, nr 1, 2011.
Witkacyj i sowremiennost, „Istorik i chudozhnik”, nr 3 (17), 2008 Moskwa.
Racjonalista w krainie czarów, „Kronos”, nr 4, 2008.
Dzieci Kronosa, „Kronos”, nr 3, 2008.
Nowoje polskoje kino, „Istorik i chudozhnik”, nr 2 (16), 2008 Moskwa.
Witkacy i nowoczesność, „Kronos”, 4, 2007.
La nouvelle loi piétine, „Cahiers du cinéma”, Avril 2006.
Podróż sentymentalna, czyli przygody człowieka rozdwojonego, „De Musica”, III, 2006.
Filmowe sadomaso. Debata o polskim kinie, „Tygodnik Powszechny”, nr 47, 2006.
Pologne. Nouveau cinéma, nouveau système, „Cahiers du cinéma”, Avril 2005.
Albo-Albo, czyli nihilizm, „Teksty Drugie”, nr 6, 1998.
Maestro e discepolo. Kieślowski su Bergman, „Close Up”, Agosto-Ottobre ’98, Rzym.
O nihilizmie europejskim i źródłach ponowoczesności, „Przegląd Filozoficzny”, nr 4, 1997.
Il vuoto colorato, „Ou, Riflessioni e provocazioni”, Vol. VII, 2/1997, Cosenza.
Jak można dziś mówić o poezji Mirona Białoszewskiego, „Pamiętnik Literacki”, nr 4, 1995.
Teatr, wolność, rewolucja (J.W. Goethe), „Przegląd Filozoficzny”, nr 4, 1995.
Myślenie Wodzińskiego, „Nowe Książki”, nr 2, 1994.
Rovigo: portret na pożegnanie (Zbigniew Herbert), „Teksty Drugie”, nr 3, 1993.
Czesława Miłosza portret trumienny, „Arka”, nr 47, 1993.
Różewicz – Herostrates, „Arka”, nr 37-38, 1992.
Shoah po polsku, „Tygodnik Literacki”, nr 12, 1991.
Jezuici, Marczewski i Rosjanie, „Gazeta Wyborcza”, nr 222, 1991.
W ruinach snu, „Kronos” nr 4, 2010.
Przeszłość wyświetlona, „Ethos” nr 89, styczeń-marzec 2010, Kwartalnik Instytutu Jana Pawła II, KUL.