Akademia polskiego filmu

„Słownik filmu”, red. Rafał Syska, Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, Kraków 2010

Historyczny film

Krzysztof Loska

Historyczny film - gatunek filmowy, którego tematem są historyczne zdarzenia i postaci. Pierwsze filmy historyczne realizowano w XIX w.: Egzekucja Marii, królowej Szkocji (1895), Zabójstwo Marata (1897). W latach 1910-14 powstawały wielkie widowiska włoskie: Jerozolima wyzwolona (1911), Quo vadis? (1913), Cabiria (1914). W okresie międzywojennym w gatunku tym specjalizowali się wybitni reżyserzy: E. Lubitsch (Anna Boleyn z 1920), A. Gance (Napoleon z 1927), R. Mamoulian (Królowa Krystyna z 1933), C.B. DeMille (Kleopatra z 1934). W tym czasie ukształtowały się charakterystyczne konwencje, sposoby przedstawiania oraz tematyka. Możemy wyróżnić szereg odmian, m.in. filmy rozgrywające się w czasach starożytnych  (Juliusz Cezar z 1953, Aleksander Wielki z 1956 i 2004, Spartakus z 1960, Upadek Cesarstwa Rzymskiego z 1964), opisujące dzieje panowania Tudorów (Prywatne życie Henryka VIII, Prywatne życie Elżbiety i Essexa z 1939, Elizabeth z 1999), ukazujące epokę wojen napoleońskich (Wojna i pokój z 1968). Film historyczny bywał łączony z innymi gatunkami: filmem biograficznym, wojennym, a nawet melodramatem, w ostatnich latach przeżywał renesans popularności za sprawą wielkich produkcji hollywoodzkich: Braveheart: Waleczne serce (1995) M Gibsona, Gladiator (1999) R. Scotta, Joanna d’Arc (1999) L. Bessona. W powojennej kinematografii polskiej do najciekawszych przykładów należą: Krzyżacy (1960) A. Forda, Faraon (1965) J. Kawalerowicza, Potop (1974) J. Hoffmana.

K.L.

Wróć do poprzedniej strony