Dziecko w świecie ruchomych obrazów

Tytuł:

Dziecko w świecie ruchomych obrazów

Redaktorzy:

Maciej Wróblewski, Sylwia Kołos

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Wydanie:

Toruń 2018

Liczba stron:

198

Opis

Czwarta publikacja z serii „Biblioteczka Dziecięca” zawiera kilkanaście artykułów poświęconych rozmaitym zagadnieniom związanym z filmem, telewizją oraz nowymi mediami, w których dziecko albo pojawia się jako temat, albo jest ich odbiorcą. Fenomen ruchomych obrazów, wyrastający na Zachodzie z wielowiekowych doświadczeń związanych z camera obscura oraz z medium fotografii, dziś pełni ważną kulturotwórczą funkcję i w istotny sposób przyczynia się do wzbogacenia szeroko pojętej sztuki adresowanej do młodego widza. Ponadto filmy dokumentalne i fabularne w ciągu XX wieku stały się znakomitymi środkami, za pomocą których reżyserzy, scenarzyści i aktorzy opowiadają o problemach dziecka lub budują zmetaforyzowany obraz dzieciństwa, wykorzystujący elementy autobiograficzne i wspomnieniowe. Odrębne miejsce w kulturze Zachodu zajmuje telewizja, będąca nie tylko – wbrew temu, co powszechnie się sądzi – źródłem rozrywki kierowanej do nieletniego widza, wiele europejskich stacji, jak choćby z Wielkiej Brytanii (BBC), Finlandii (YLE) czy Francji (France 5), oferuje bowiem także wartościowe programy edukacyjne.

Książka Dziecko w świecie ruchomych obrazów ma charakter monograficzny w tym sensie, że główny wątek rozważań wszystkich autorów dotyczy tego, jak media oparte na języku filmowym kształtują narrację o dziecku i dzieciństwie oraz w jakie wchodzą związki z innymi sztukami, przede wszystkim z literaturą. Z perspektywy dokonującej się w XXI wieku komunikacyjnej rewolucji, której efektem jest bogaty obszar digital culture, ponadstuletni dorobek filmowy oraz – nieco mniejszy – telewizyjny o dziecku i dla dziecka wciąż domaga się w polskich badaniach filmoznawczych, kulturoznawczych i literaturoznawczych analiz o szczegółowym i syntetycznym charakterze.

Oddając do rąk Czytelnika niniejszą publikację, redaktorzy mają nadzieję, że podjęte w niej problemy w istotny sposób wzbogacą dotychczasową wiedzę na temat dziecka i dzieciństwa konstruowanego za pomocą języka ruchomych obrazów.

Spis treści

Słowo od redaktorów   7


Maciej Wróblewski
Dziecko w świecie ruchomych obrazów. Zarys problemu   9

Sylwia Kołos

Dziecko i dzieciństwo na ekranie w XIX i XX wieku. Rekonesans   27

Aldona Ossowska-Zwierzchowska, Piotr Zwierzchowski

W przestrzeni nie dla dziecka: „Jestem zły”, „Dzieci z Leningradzkiego”, „Nadejdą lepsze czasy”   45

Kaja Łuczyńska

Boczne drzwi: współczesne i historyczne problemy polskiej edukacji filmowej   59

Monika Flang

Wpływ programów rozrywkowych i edukacyjnych dla dzieci i młodzieży na kształtowanie tożsamości narodowej i kulturowej – na przykładzie Wielkiej Brytanii, Finlandii i Polski   77

Bartłomiej Nowak

Dzieciństwo osób LGBT w wybranych współczesnych filmach   99

Piotr Skrzypczak

Dziecko i pies zawsze będą lepsze przed kamerą? Niewinni bohaterowie filmów Andrzeja Wajdy   113

Elżbieta Kruszyńska

Filmowe dziecko według prozy Adama Bahdaja   133

Justyna Wróblewska

Muzyka w filmach o Harrym Potterze   145

Marcel Woźniak

Kino dla dzieci. Aspekty preprodukcji, produkcji i dystrybucji filmów w Polsce   165

Maciej Wróblewski

Maska, czyli immersyjne dzieciństwo w serwisie YouTube   175

Radosław Osiński

O powadze i niepowadze krytyki filmowej. Informacja   195