Wszystko o Ewie. Filmy Barbary Sass a kino kobiet w drugiej połowie XX wieku

Okładka książki Wszystko o Ewie

Tytuł:

Wszystko o Ewie. Filmy Barbary Sass a kino kobiet w drugiej połowie XX wieku

Autorzy:

Monika Talarczyk-Gubała

Wydawca:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Wydanie:

Szczecin 2013

Liczba stron:

328

Opis

Pierwsza monografia filmowej twórczości Barbary Sass, autorki kina kobiet w Polsce o największym dorobku w tej dziedzinie. Ukazuje jej drogę zawodową od lat pięćdziesiątych do współczesności w szerokim kontekście instytucjonalnym i kulturowym, z którego wyłania się zarys polskiego oblicza women’s cinema. W centrum uwagi znalazła się trylogia Sass z Dorotą Stalińską (Bez miłości, Debiutantka, Krzyk) z lat osiemdziesiątych oraz podsumowująca ich współpracę Historia niemoralna. Wszystko o Ewie opowiada zarazem o awansie zawodowym kobiet w czasach realnego socjalizmu i modelu kariery reżyserki filmowej skoncentrowanej na problematyce kobiecej. Autorka książki interpretuje filmy Sass w świetle krytyki feministycznej, a dobrane przez nią głosy innych badaczy i krytyki filmowej pozwalają na charakterystykę polityki autorskiej kobiet w polskiej kinematografii. Włączony do książki wywiad z Barbarą Sass oraz unikatowe fotografie stanowią jej cenne uzupełnienie.


Z recenzji dr hab. Małgorzaty Radkiewicz, prof. UJ
Biografia zawodowa Sass, stanowiąca zasadniczą część rozważań Autorki, jest równocześnie elementem znacznie szerzej zakrojonych badań, dotyczących polskiego kina kobiet. Problematyka ta została zasygnalizowana w tytule, gdzie przed nazwiskiem Sass pojawia się przykuwające uwagę zdanie „Wszystko o Ewie", nadające całości wymiar uniwersalny, wykraczający poza ujęcie podmiotowe. (...) książka na pewno okaże się interesującą lekturą dla wszystkich osób zainteresowanych polskim kinem i kobietami tworzącymi na jego obszarze, nie tylko Barbarą Sass. Bogata bibliografia i staranne przypisy z pewnością zachęcą do dalszych poszukiwań i przemyśleń na temat oblicza —czy obliczy — polskiego kina kobiet. Walory poznawcze książki czynią z niej cenne opracowanie historyczne, ukazujące dorobek jednej z najbardziej znanych polskich reżyserek, a zarazem wzór autorskiej wersji filmowej biografii.



Z recenzji dr hab. Doroty Skotarczak, prof. UAM
Autorka zdecydowała się na „ukazanie filmowej twórczości Barbary Sass w świetle krytyki feministycznej" i drogą tą konsekwentnie podąża. „Wszystko o Ewie" jest nie tylko opowieścią o Barbarze Sass, ale też o awansie zawodowym kobiet w okresie realnego socjalizmu. Ciekawym rozwiązaniem jest pokazanie rozwoju równoległego: z jednej strony kariery Barbary Sass, z drugiej refleksji teoretycznej na temat kina kobiet w Polsce. Jest to bardzo dobry zabieg, bowiem sytuuje działalność reżyserki w określonym kontekście kulturowym. Ale ma też wartość samą w sobie. Książka „Wszystko o Ewie" dostarcza wiadomości nie tylko o twórczyni „Krzyku" ale i o krytyce feministycznej w Polsce, pracach dotyczących kina kobiet/kobiecego i jego krytyce. Tak więc omawiana praca zainteresować może dwie grupy czytelników. Sięgnąć po nią mogą zarówno osoby zainteresowane analizą filmów „Bez miłości" czy „Dziewczęta z Nowolipek", ale także ci, którzy chcą dowiedzieć się czegoś na temat krytyki feministycznej. Umieszczony na końcu wywiad z Barbarą Sass stanowi interesujące podsumowanie i zwieńczenie całości.

Fragmenty / recenzje

Spis treści

WSTĘP   9

WPROWADZENIE   17

Kobieta i polityka autorska   18
Kino kobiet a reżyserki kinematografii bloku wschodniego   38
O metodzie   44

CZĘŚĆ 1

Druga reżyser   53
Studentka w systemie edukacji filmowej   57
Znikające reżyserki   68
Specjalistki drugiego planu   74

Wejście w nurt   83
Debiut a praca zespołowa   85
Polska krytyka filmowa o kobiecie i kinie   95
Kobieta współczesna w kinie moralnego niepokoju   109
Kobieca trylogia a kryzys kina lat osiemdziesiątych   125

CZĘŚĆ 2

Bez miłości
, czyli ta druga blondynka   143
Agnieszka jako alegoria „Solidarności"   144
Ewa, Zła Kobieta z kamerą   151

Debiutantka albo dziewczyna z Gdańska   177
Architektka a tradycja socrealistyczna   178
Solidarność kobiet   184
Elżbieta Czyżewska tańczy po raz drugi   193
Dorota Stalińska w Białym tangu   198

Krzyk, czyli Perełka na dnie   205
Gorgona „Solidarności"   207
Krzyk jako znak autorskiego kina Sass   217
O trudności w powiedzeniu „ja"   223

CZĘŚĆ 3

Zerwane owoce, czyli o adaptacjach   237
Ostatni liść   238
Dziewczyna i gołębie   241
Dziewczęta z Nowolipek   248

Po przełomie   261
Scenariusze amerykańskie   267
Powrót do przeszłości   271

ZAKOŃCZENIE   281

ANEKS   293

W imieniu Ewy. Rozmowa z Barbarą Sass   293
Filmografia Barbary Sass   309
Spis fotografii   315

BIBLIOGRAFIA   317

ABSTRACT   327