Jerzy Domaradzki
Reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta, dokumentalista. Urodził się 6 stycznia 1943 roku we Lwowie. Studiował na Wydziale Operatorskim PWSFiT w Łodzi (1961-1964), a następnie na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie w 1970 roku ukończył socjologię, oraz ponownie w PWSFTViT na Wydziale Reżyserii (dyplom w 1974 roku). Zadebiutował nowelą Romans, która wraz z kilkoma innymi składała się na film Obrazki z życia (1975) – wspólne dzieło debiutantów z Zespołu „X” (oprócz niego m.in. Agnieszka Holland, Feliks Falk, Barbara Sass). Rok później wspólnie z Holland i Pawłem Kędzierskim wyreżyserował Zdjęcia próbne oraz samodzielnie film telewizyjny Długa noc poślubna. W 1976 roku zaczął też realizować spektakle telewizyjne oraz dokumenty (m.in. Nowojorska wieża Babel i Wajda). Jego pierwszym samodzielnie wyreżyserowanym filmem fabularnym był dramat psychologiczny Bestia (1978) według opowiadania Lwa Tołstoja. W 1981 roku nakręcił rozliczenie ze stalinizmem - Wielki bieg według scenariusza Feliksa Falka, osadzony w realiach Polski za prezydentury Bieruta, który ze względów cenzuralnych miał premierę dopiero w 1987 roku i przyniósł mu liczne nagrody, m.in. na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz nagrodę FIPRESCI w Montrealu. Jego kolejne filmy to dramat obyczajowy Planeta Krawiec (1983) oraz adaptacje prozy: Trzy młyny (1984) na podstawie opowiadań Iwaszkiewicza oraz ekranizacja Łuku Erosa (1987) Kadena-Bandrowskiego. W 1986 roku wspólnie z Januszem „Kubą” Morgensternem wyreżyserował film przygodowy dla dzieci The Legend of the White Horse (Biały smok).
W 1986 wyjechał najpierw do Kanady, a następnie do Australii, gdzie reżyserował filmy fabularne Struck by Lightning (1991) oraz Lilian’s Story (Historia Liliany, 1995), opowiadający w ciągu retrospekcji o życiu tytułowej bohaterki, outsiderki z Sydney zakochanej w Szekspirze, która 40 lat spędziła w szpitalu psychiatrycznym, żyjąc wspomnieniami. W latach 90. zajmował się głównie filmem dokumentalnym o tematyce emigracyjnej (Marzenia o wolności i równości. Profesor Jerzy Zubrzycki, Grać do góry nogami) oraz antropologicznej (Szlachetny dzikus). Zarejestrował także wizytę Jana Pawła II w Australii w 1991 roku. Jest autorem noweli Tablice, która stanowi część filmu Solidarność, Solidarność… (2005), powstałego w rocznicę wydarzeń Sierpnia ’80. Na plan pełnometrażowego filmu fabularnego powrócił w 2012 roku, reżyserując Piątą porę roku, o nostalgicznej podróży dwojga dojrzałych wiekiem bohaterów przez współczesną Polskę.
Od 1994 roku przez dwa lata pełnił funkcję prezesa Stowarzyszenia Filmowców Polskich.
Filmografia (wybór)
-
1975
Romans [w:] Obrazki z życia
-
1976
Długa noc poślubna (tv)
-
1976
Zdjęcia próbne (współreżyseria: Agnieszka Holland, Paweł Kędzierski)
-
1978
Bestia
-
1981
Wielki bieg
-
1983
Planeta Krawiec
-
1984
Trzy młyny (miniserial tv)
-
1986
Biały smok (The Legend of the White Horse; współreżyseria: Janusz Morgenstern)
-
1987
Łuk Erosa
-
1990
Struck by Lightning (prod. Australia)
-
1995
Lilian’s Story (prod. Australia)
-
2005
Tablice [w:] Solidarność, Solidarność
-
2012
Piąta pora roku