Zespół Filmowy „Syrena”

?>

„Syrena” była jednym z Zespołów Filmowych pierwszej generacji, założonych w 1955 roku. Przetrwała 13 lat, do 30 kwietnia 1968 roku. Kierownikami artystycznymi Zespołu byli  Jerzy Zarzycki (1955-1961), a po nim Stanisław Wohl (1961-1968). Kierownikami literackimi zaś Jerzy Andrzejewski (1955-1961) i Jerzy Pomianowski (1961-1968). W pierwszym roku istnienia „Syreny” szefem produkcji był Edward Zajiček, a następnie zastąpił go Zwonimir Ferič (1956-1959). Po nim funkcję tę pełnili Wiktor Budzyński (1960) i Zygmunt Goldberg (od 1961).

„Syrena” przeszła do historii jako producent dwóch najsłynniejszych polskich seriali, których popularności nie zmniejszył ani upadek komunizmu, ani rozwój technologii czy narracji filmowej. Są to Stawka większa niż życie Andrzeja Konica i Janusza Morgensterna (1967-1968) oraz Czterej pancerni i pies Konrada Nałęckiego (1968-1969). Trzy lata wcześniej także  w „Syrenie” Jerzy Gruza zrealizował  Wojnę domową, również zaliczaną do klasyki polskiego serialu.

Filmografia „Syreny” jest bardzo zróżnicowana. Do największych sukcesów artystycznych Zespołu należą takie tytuły, jak w  latach 50. nagrodzony Złotą Muszlą w San Sebastian debiut Tadeusza Chmielewskiego Ewa chce spać czy Pożegnania Wojciecha Jerzego Hasa, a w następnej dekadzie dwa filmy Skolimowskiego: Walkower i „półkownik” Ręce do góry oraz Jowita Janusza Morgensterna. „Syrena” wyprodukowała także znane filmy dla dzieci, takie jak O dwóch takich, co ukradli księżyc Jana Batorego oraz I ty zostaniesz Indianinem Konrada Nałęckiego.

Jerzy Zarzycki zrealizował w  „Syrenie” m.in. Żołnierza królowej MadagaskaruZagubione uczucia. Stanisław Wohl, z zawodu operator, jednocześnie podejmował się reżyserii filmów i spektakli telewizyjnych; w Zespole wyreżyserował dramat Troje i las oraz  Przygodę noworoczną. Do istotnych tytułów w historii Zespołu należą m.in. komedia gagowa Ostrożnie Yeti Andrzeja Czekalskiego, dwa znane filmy Janusza Morgensterna: Dwa żebra AdamaPotem nastąpi cisza oraz  dwa najbardziej znane dramaty Henryka Kluby, będące wynikiem jego współpracy z Wiesławem Dymnym: Słońce wschodzi raz na dzień oraz Chudy i inni. „Syrena” wyprodukowała serię znakomitych filmów Jana Batorego: dramaty  Odwiedziny prezydentaDancing w kwaterze Hitlera, kryminał Ostatni kurs i komedię Lekarstwo na miłość.

Podobnie jak inne Zespoły Filmowe pierwszej generacji, „Syrena” została rozwiązana  30 kwietnia 1968 roku, jako efekt tzw. wydarzeń marcowych.

Anna Wróblewska 



Filmografia (wybór)

  • 1957 Ewa chce spać
    reż. Tadeusz Chmielewski

  • 1957 Zagubione uczucia
    reż. Jerzy Zarzycki

  • 1958 Pożegnania
    reż. Wojciech Jerzy Has

  • 1959 Biały niedźwiedź
    reż. Jerzy Zarzycki

  • 1962 O dwóch takich, co ukradli księżyc
    reż. Jan Batory

  • 1964 Życie raz jeszcze
    reż. Janusz Morgenstern

  • 1965 Lekarstwo na miłość
    reż. Jan Batory

  • 1965 Potem nastąpi cisza
    reż. Janusz Morgenstern

  • 1965 Walkower
    reż. Jerzy Skolimowski

  • 1965 Walkower
    reż. Jerzy Skolimowski

  • 1965 Wojna domowa (serial tv)
    reż. Jerzy Gruza

  • 1966 Chudy i inni
    reż. Henryk Kluba

  • 1967 Jowita
    reż. Janusz Morgenstern

  • 1967 Jowita
    reż. Janusz Morgenstern

  • 1967 Ręce do góry
    reż. Jerzy Skolimowski

  • 1967 Słońce wschodzi raz na dzień
    reż. Henryk Kluba

  • 1968 Stawka większa niż życie (serial tv)
    reż. Janusz Morgenstern, Andrzej Konic

  • 1969 Czterej pancerni i pies (serial tv)
    reż. Konrad Nałęcki

Bibliografia