Dramat czasu i wyobraźni. Filmy Wojciecha J. Hasa
Tytuł:
- Dramat czasu i wyobraźni. Filmy Wojciecha J. Hasa
Autorzy:
- Marcin Maron
Wydawca:
- Universitas
Wydanie:
- Kraków 2010
Liczba stron:
- 536
Opis
Dzieła Wojciecha Hasa można nazwać nieustającą refleksją nad naturą czasu. Książka zawiera analizy i interpretacje wszystkich pełnometrażowych filmów fabularnych reżysera. Ich głównym motywem jest doświadczenie czasu rozumiane jako subiektywne przeżycie człowieka. Jest to czas świadomości, pamięci i wyobraźni, istniejący na ekranie za sprawą charakterystycznej koncepcji bohatera i filmowej wizualizacji. Analizy filmów ujawniają także, w jaki sposób reżyser powiązał subiektywne doświadczenie czasu z problematyką egzystencjalną, historyczną i filozoficzną. Istotnym motywem książki jest literacki kontekst dzieł Hasa (filmowe adaptacje literatury) oraz wpływ tradycji romantycznej na stworzoną przez niego formułę kina poetyckiego. To za sprawą tych powiązań bohaterowie Hasa niosą w sobie znamię indywidualnego doświadczenia czasu, wprowadzając zarazem widza w obszar sztuki, w którym doświadczenie to zaistnieć może w szerszym jeszcze wymiarze.
"Można by powiedzieć, że Maron poprzez wnikliwą lekturę filmów Hasa umożliwił swoim czytelnikom dotarcie do głębszych sensów dzieła reżysera, odsłaniając to, co stanowi o jego istocie. (…) Maron konstruuje swój wywód nie tylko w sposób precyzyjny i logiczny, ale także przekonywający, w „uwodzicielski” sposób prowadzi, by nie rzec – zmusza – czytelnika do podążania za nim. Jest tu bowiem tyle fascynujących znalezisk, iż przechodzenie od jednego do drugiego absorbuje bez reszty całą uwagę."
Prof. Alicja Helman
Spis treści
Wprowadzenie
Część pierwsza - CZAS
1 . Czym jest Czas?
Pojęcie czasu
Fizyka i czas
Czas i filozofia .
Romana Ingardena dwa doświadczenia czasu
Starożytność – Platon i Plotyn
Św. Augustyn
Henri Bergson
Edmund Husserl
Martin Heidegger
Emmanuel Levinas
2 . Czas W filmach Hasa
Bohater i jego świat
Czas jako przeżycie – bohater w „pułapce” czasu
Pamięć osoby i pamięć narodu – bohater i czas historyczny
W labiryncie czasu – poznawczy charakter „wędrówki” filmowych bohaterów
W poszukiwaniu tożsamości – egzystencjalny i religijny aspekt doświadczenia czasu
Część druga - FILMY
1. Czas jako przeżycie – bohater w „pułapce” Czasu
Pętla
Pożegnania
Wspólny pokój
Rozstanie
Złoto
2. Pamięć osoby i pamięć narodu – bohater i Czas historyczny
Jak być kochaną
Szyfry
3. W labiryncie Czasu – poznawczy Charakter „wędrówki” filmowych bohaterów
Rękopis znaleziony w Saragossie – powieść i film
POWIEŚĆ
Jan Potocki i jego podróże
Powieść Jana Potockiego w kontekście problemów filozoficznych XVIII wieku
Główne wątki i postaci w powieści Potockiego oraz sposób ich przedstawienia
Inicjacja i doświadczenie
Rozum i religia
Historia i czas
FILM
Zamysł i realizacja
Los Hermanos – intertekstualny i poznawczy charakter czasoprzestrzeni drogi
Zamek – filozoficzny podtekst, opowieść i poezja
Los Hermanos – czas i ironia
Lalka
Historia
Miłość
Ocalenie?
Sanatorium pod Klepsydrą
Poetycka proza Brunona Schulza i film Wojciecha Hasa – romantyczne powinowactwo
Układ kompozycyjny filmu Sanatorium pod Klepsydrą
Główne motywy filmu Hasa przeniesione z opowiadań Schulza – ich istotne znaczenia
Kabalistyczne konotacje twórczości Schulza i filmu Hasa.
Poznawczy aspekt Kabały
Religijność i obyczajowość chasydzka w filmie Hasa „Dramat” czasu
4. W poszukiwaniu tożsamości – egzystencjalny i religijny aspekt „doświadczenia Czasu”
Nieciekawa historia
Pismak
Franz Rosenzweig i jego „nowe myślenie”
Osobisty pamiętnik grzesznika... przez niego samego spisany
Niezwykła podróż Baltazara Kobera
Zakończenie
Biogram reżysera
Filmografia (pełnometrażowe filmy fabularne)
Bibliografia
Indeks nazwisk
Podziękowania
Polecane książki
-
Do granic negocjacji. Historia Zespołu Filmowego „X” Andrzeja Wajdy (1972-1983)
Anna Szczepańska
-
Sejsmograf duszy. Kino według Marii Kornatowskiej
Tadeusz Szczepański
-
Wanda Jakubowska. Od nowa
Monika Talarczyk-Gubała
-
Róża
Andrzej Szpulak
-
Cybulski. Podwójne salto
Dorota Karaś