Filmy Wojciecha Marczewskiego

Tytuł:

Filmy Wojciecha Marczewskiego

Autorzy:

Andrzej Szpulak

Wydawca:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Wydanie:

Poznań 2009

Liczba stron:

348

Opis

Autor pracy interesuje się przede wszystkim pojedynczym, konkretnym filmem i każdy utwór potraktowany jest niczym odrębny mikrokosmos, który niesie własne problemy, a także oryginalne, indywidualne przesłanie. Jednocześnie dostrzega i skrupulatnie odnotowuje „wewnątrzautorskie" nawiązania narracyjne, wizualne, symboliczne, obrazowe, ponawiane wspólne motywy, wątki, pytania oraz wydobywa wyraźny, specyficzny charakter pisma, osobną poetykę filmowego artysty. Artysty, który wypowiada się rzadko nie tylko wtedy, kiedy woli milczeć i który realizuje film tylko wtedy, kiedy chce zabrać głos.

Lektura studiów Andrzeja Szpulaka sprawia imponujące wrażenie. Autor analizuje i oświetla poszczególne utwory filmowe z wielu perspektyw. Stara się przede wszystkim o odsłonięcie kolejnych warstw znaczeniowych, o wnikliwe omówienie obrazów, scen, sekwencji, o uwzględnienie znaczeniowego wymiaru strony dźwiękowej. Analizuje symbole i metafory, aluzje i intertekstualne nawiązania. Odnotowuje nasuwające się skojarzenia, jawne wieloznaczności i ukryte niejednoznaczności. Błyskotliwe interpretacje przekonują o wyjątkowej randze artystycznej i myślowej twórczości Wojciecha Marczewskiego, o tym, że jest to „zjawisko dla polskiego kina pierwszorzędnej rangi".


prof. dr hab. Maryla Hopfinger (z recenzji wydawniczej)

Spis treści

Wstęp   7

Rozdział I 
 13
Reżyser na tropie swojego filmu. Przed debiutem kinowym   13
A jednak trochę Marczewski: Lekcja anatomii   14
Ćwiczenie warsztatowe: Podróżni jak inni  17
Pierwsza próba niepoprawności: Odejścia, powroty   28
Apologia profesjonalizmu: Wielkanoc   43
Film o tajemnicy: Bielszy niż śnieg   58

Rozdział II   75
Nieustająca introspekcja. Obrazy inicjacji   75
Skracanie dystansu: Zmory   76
Pedagog i jabłko   81
Gorączkowa samotność umierania   88
Jawa jest zmorą   97
Między Chrystusem a Marksem   111
Sukces raczej nieoczekiwany   127
Polityczna intymność: Dreszcze   131
Sekretna historia Tomasza   135
Wyobraźnia oniryczna   150
Nowy Törless   153
Stracone pokolenie   161
W meandrach pamięci: Weiser   173
Przesunięcia czasu   175
Świat pozornie współczesny   178
Weiser i tajemnica   188
Intymność dojrzewania raz jeszcze   198
Apokalipsa   207
Dowód tożsamości   209
Wielokulturowość dodana   214

Rozdział III   219
Piętno odpowiedzialności. Historia i polityka   219
Spotkanie z szatanem historii: Klucznik   220
Pierwsze adaptacyjne niewierności   223
Wieś i pałac   227
Symboliczna podszewka   232
Sługa i pan   240
Sumienie puszczone w ruch: Ucieczka z kina Wolność    254
Cenzor - między jasnością i cieniem   258
Wielki finał   264
Domowe rozrachunki   271
Film o filmie   277
W świecie cytatów i aluzji   289
Próba uzyskania dystansu: Czas zdrady   301
Gry wyćwiczonego umysłu   305
Intelektualista wśród zjaw i ludzi   317
Irracjonalizm jako kontra   324
Historia współczesna, współczesność historyczna   333

Zakończenie   335
Wybrana bibliografia   336
Filmografia reżyserska Wojciecha Marczewskiego   340
Wojciech Marczewski's Films/Film Art (S u m m a r y)   346