Akademia polskiego filmu

Spis treści

Wstęp: Obie strony układu - Janusz Majewski  11

Rozdział I: Tak się zaczęło  15

Wykrawanie z marmuru rzeczywistości   16

Rosnące szeregi kombatantów   17

Dylematy nie tylko moje  20

Otwieranie drogi dla Człowieka z marmuru 23

Kredyt krótkoterminowy   23

Skręcony kark kina 24

To nie była pułapka, lecz konieczność   28

Moja życiowa szczepionka   30

Kliszko w opałach   31

Najważniejsze były filmy  33

Rozdział II: „Moralny niepokój" - bez manifestu   34

Czy były to filmy antypaństwowe ?   40

Tylko nie w Pałacu Kultury  42

„Kaligrafowie" i „publicyści" 43

Interwencja Kościoła 44

Oczami twórców   47

Człowiek z marmuru jak Kanał 48

Kończy się odwilż  48

Echa Marca 1968  50

Zakończenie wojny między filmowcami a władzą  55

Pretensje o Noce i dnie  58   

Nowe konflikty  58

Atmosfera tworzyła się też na ulicy     60

Przestrogi Szlachcica  62

Równia pochyła   63

Zamęt polityczny i ideowy   65

List „101"   66

Nie podpisy... lecz filmy   68

Rozdział III: Kutz, a potem Poręba  70

Linia   71

Gdzie woda czysta i trawa zielona   73

„Hołota" tworzyła polską kulturę i sztukę  77

O dwóch takich  78

Rozdział IV: Mistrzowie i młodzi filmowcy atakują współczesność   81

Filmowe i niefilmowe przygody Marka Piwowskiego  82

„Piwek, jak mogłeś!"   84

Problemy z MO  85

Tym razem przychodzę dobrowolnie  90

Rozdział V: Od Personelu, Blizny i Amatora do Dekalogu  92

Początki Kieślowskiego   92

Jaki on był, ten „ornitolog"   94

Kieślowski na moskiewskich ulicach i w salonach   96

Film politycznie niesłuszny   99

Film przyjęty i co dalej   100

Emocje kolaudacyjne   102

Rozdział VI: Barwy ochronne zmieniają barwę   111

Nowy utwór i nowe problemy   113

„Piękny i wspaniały  "   115

Na kolaudacji dla filmu - „tak", a politycy - „nie"   118

Niespodziewana wolta   120

Spisek filmowców, czy intryga?   124

Barwy... nagrodzone   125

Fortel Zanussiego   126

Rozdział VII: Wajda „kruszy beton" Birkutem   128

Sekretarze KC nie zgłaszają sprzeciwu   129

I zaczęło się  131

Błogosławiony moment spokoju   132

Dlaczego nie wcześniej?   134

Człowiek z marmuru - stalinizm i przodownictwo pracy   135

Zmiany w scenariuszu i na planie  136

Czerwcowe protesty robotnicze a Człowiek z marmuru  138

Walka władzy z Wajdą o mit robotnika   139

Nie bohaterstwo, a złożoność życia   140

Rozmowa z Łukaszewiczem   144

Zanussi - Z dalekiego kraju  146

„Akt odwagi - nie tylko twórców"   149

Słowo Wajdy   152

Pierwsze wnioski   154

Sprzeciwy i pretensje...   155

Pierwsze polecenia premiera   157

Na cenzurowanym...   161

Dlaczego nie broniono Wajdy i jego utworu   164

„Wyroki" nie tylko na filmy   166

Arogancja władzy   167

Początek końca Wilhelmiego i zwycięstwo Birkuta   170

Cegła dla Wajdy   172

Rozdział VIII: Nie trzeba nam Wodzirejów   173

Falk generałem  174

Kuriozalna kolaudacja   176

Czarny obraz   178

Człowiek człowiekowi wilkiem   180

„Dopieprzanie" społeczeństwu   181

Prawo twórcy do subiektywizmu   182

„...dlaczego pan mi nie zaproponował korzyści materialnych?..."   184

Obojętność cechą naszych czasów   186

Wodzirej prowadzi   186

Loranc kieruje kinematografią   187

„Nie zarzynajcie nas"   188

Rozdział IX: Represji ciąg dalszy...   190

Indeks lub Zakalec - antysocjalistyczny  190

Pogłoski o zamknięciu łódzkiej filmówki   191

Dygat na cenzurowanym  194

Tyrada Poręby   195

Niech mnie pan nie uczy polskości   196

Gdzie jest powiedziane, że z Polaków nie można się śmiać?   198

Rozdział X: Przegrana szansa   201

Najpierw Diabeł...   202

Furcewa się zbiesiła   203

Stalin obrońcą „Diabła"   204

Na srebrnym globie - cios w Żuławskiego   206

Rozdział XI: Owoce sprzeciwu i niezadowolenia   211

Kawalerowicz prezesem honorowym  211

Rozdział XII: Znów Wajda - polityczne Bez znieczulenia   215

Od Pragi do Cannes - Agnieszka Holland   219

Tragiczna śmierć Hollanda i trzęsienie na szczycie władzy  222

Przejmujący pogrzeb  223

Sprawa Gomułki   226

Dlaczego Agnieszka Holland nie otrzymała nagrody w Gdańsku?   230

Rozdział XIII: Lata przełomu...   233

Niezwykły Festiwal   235

Kania a Zjazd Filmowców...   238

Gorąca jesień w środowiskach twórczych   241

Kinematografię „trzeba postawić na głowie"   242

Wyczekiwanie administracji   243

Nowe protesty ... i Komitet Ocalenia   244

Marcowy manifest   246

Dymisja szefa kinematografii i co dalej...   247

Pat  248

„Rozsuwanie «klatki cenzury»"   249

Nowe Zespoły i kolejne zamieszanie   252

Studio Filmowe im. K. Irzykowskiego   256

Ciąg dalszy walki o samorządność  257

Przełamanie nieufności   259

Gorączka kontra Dreszcze   260

A oczami kolaudantów   263

Gorączka - żar emocji   263

Dreszcze - dziecko jako ofiara stalinizmu   265

Rozdział XIV: Klęski i sukcesy w latach przełomu   268

Złota Palma w Cannes i blisko Oscara  270

Zalecenia cenzury   273

Dlaczego wycofano film z finału Oscara?   277

Rozdział XV: Erupcja młodych talentów   282

Był jazz i Przypadek na cenzurowanym   284

„Nasza młodość staje się filmem"   286

Falk triumfuje... ale w Moskwie  290

Rozdział XVI: Przypadek - prawdziwy i wielki   292

Na ekranach po pięciu latach   296

Światowe sukcesy Kieślowskiego   298

Rozdział XVII: Wraca stare...   302

„Zespoły Filmowe znowu przeszkadzają"   304

Odejście Wajdy   306

Rozdział XVIII: Polskie kino w niełasce  310

Majewski prezesem SFP   314

Moje 3 grosze   316

Narastanie kryzysu   320

Rozdział XIX: Obrona socjalizmu czy porachunki   323

„Filmy pogłębiające podziały"   324

Wielki skok Juliusza Machulskiego - Vabank   326

Rozrachunki z kinem moralnego niepokoju   328

„Paranoja jako program"   333

Majewski szokuje   336

Lekcja martwego języka podoba się w Moskwie   339

Protokół zniszczenia - kontynuacją tradycji polskiego dokumentu   342

Rozdział XX: Najbardziej „antykomunistyczny"  346

Sąd nad Bugajskim i jego „wrednym filmem"   346

Ministerialne „nie" dla filmu Bugajskiego   352

Osiem lat w oczekiwaniu na premierę   354

Rozdział XXI: Zaorskiego Matka Królów  360

Pochwały dla reżysera i filmu   363

Stało się to, czego nie oczekiwano   366

Nie dolewać oliwy do ognia   367

Zaorski „broni" Brandysa i film   371

Proletariatczyk Karczewskiego   374

Rozdział XXII: Czy znamy prawdę o polskim stalinizmie?  379 „Odwrót" czy „zdrada"   384

Rozdział XXIII: Rozrachunek młodych filmowców z przeszłością  387

Wielki bieg  388

Niedzielne igraszki   388

Wahadełko   389

Katyń w polskim filmie   392

Wzruszające pokazy w Moskwie   395

Rozdział XXIV: Zanim powstała Austeria   399

Śmierć prezydenta   401

Kawalerowicz osiąga cel   403

Ekipa zdjęciowa wreszcie na planie   405

Film „antyrosyjski"   407

A jednak Złote Lwy  411

O Napoleonie - inaczej   413

Wreszcie - Quo vadis   417

O kinie moralnego niepokoju... i nie tylko

Czy „przemilczenie"?   422

Kawalerowicz o sobie   424

Z myślą o środowisku filmowym   430

„Byłeś dla nas nie tylko ojcem polskiej sztuki filmowej"   432

Pożegnanie   435

Bibliografia  440

Indeks   442