Akademia polskiego filmu

Jedno z warszawskich osiedli. Tu właśnie, w wynajętym pokoiku u matki swojego kolegi, mieszka dziewiętnastoletni Tomek, chłopiec niepozorny i bardzo wrażliwy. Wieczorami konsekwentnie uczy się języków, ale gdy zbliża się godzina 21, odsłania stojącą na stoliku lunetę i zaczyna obserwować. Ustawiony nieruchomo przyrząd wycelowany jest w jeden punkt, w okno mieszkania położonego naprzeciw. Tomek nie zna kobiety, która wchodzi do mieszkania, ale od dawna obserwuje ją przez odsłonięte okna. Magda jest dojrzałą kobietą, prawdopodobnie plastyczką, ponieważ w jej mieszkaniu rozwieszone są niedokończone gobeliny. Nie zdaje sobie sprawy z tego, że każdy jej ruch jest obserwowany przez chłopca. Początkowa chłopięca ciekawość przeradza się w głębokie uczucie. Tomek kocha Magdę, robi wszystko, żeby się do niej zbliżyć. Pewnego wieczoru do Magdy przychodzi mężczyzna. Chłopiec nie jest w stanie obserwować rozgrywających się tam czułych scen. Gdy jednak widzi, że mężczyzna po zniknięciu Magdy wykręca numer telefonu i czule z kimś rozmawia, jest przekonany, że robi on jej jakieś świństwo. Tomek natychmiast mści się przebijając ostrą lotką opony jego stojącego przed domem samochodu. Tomek pracuje na poczcie, ale dodatkowo przyjmuje roznoszenie mleka, aby w ten sposób móc czasem popatrzeć na Magdę. Chwyta się również innych pomysłów. Aby ściągnąć ją na pocztę, wkłada do jej skrzynki zawiadomienie o przekazie pieniężnym. Gdy pewnego wieczoru do młodej kobiety znowu przychodzi mężczyzna, Tomek - nie mogąc tego znieść - wzywa do jej mieszkania pogotowie gazowe. Z ogromną satysfakcją obserwuje potem rozgrywające się tam sceny. Pewnej nocy chłopiec jest świadkiem dramatycznej sceny rozstania Magdy z jej mężczyzną. Zdenerwowana kobieta wpada do swojego mieszkania i żałośnie płacze. Tomek płacze razem z nią. Rano znowu wkłada do jej skrzynki zawiadomienie o przekazie. Kobieta zjawia się na poczcie. Posądzona przez pracowników o próbę wyłudzenia pieniędzy, zdenerwowana wychodzi na ulicę. Tomek wybiega za nią. Pierwszy raz ma okazję rozmawiać z Magdą. Wyznaje jej wszystko - że ją podgląda i że po prostu ją kocha. Wzburzona kobieta zostawia go na ulicy. Wieczorem chłopiec z lękiem spogląda przez lunetę w kierunku mieszkania Magdy. Ta specjalnie dla niego urządza przedstawienie. Gdy zjawia się jej mężczyzna, ciągnie go do łóżka, by w pewnym momencie powiedzieć mu o Tomku. Mężczyzna zrywa się natychmiast i wybiega przed dom. Wywołuje chłopca, a gdy ten wychodzi, po prostu go bije. Rano pobity Tomek przychodzi z mlekiem. Magda otwiera drzwi i spokojnie z nim rozmawia. Chłopiec nieśmiało proponuje spotkanie w kawiarni. Po spotkaniu Magda zaprasza Tomka do swojego mieszkania. Jest czuli i zachęcająca, a po zbliżeniu mówi z cynizmem o tym, co się stało. Zdruzgotany Tomek, widząc jej chłodny wzrok, ucieka do siebie i podcina sobie żyły. Gospodyni wzywa pogotowie i Tomek zostaje odwieziona do szpitala. Magda tymczasem nie może sobie znaleźć miejsca. Dowiaduje się, że chłopiec jest w szpitalu, ale nie wie co się stało. Usiłuje go odszukać, ale przecież nawet nie wie, jak on się nazywa. Składa wizytę u gospodyni Tomka. Ta pokazuje młodej kobiecie jego pokój i ustawioną lunetę. Mówi, że chłopiec się zakochał. Tomek wraca ze szpitala, Magda natychmiast biegnie do jego mieszkania. Ale gospodyni nie pozwała obudzić jej śpiącego chłopca. Kobieta spogląda przez lunetę na swoje mieszkanie - wyobraźnia podpowiada jej sceny, w której uczestniczą oboje z Tomkiem. [Jadwiga Korycka; ; Filmowy Serwis Prasowy1988/18]
Film Kieślowskiego ma ascetyczną akcję, ale niezwykle bogatą warstwę psychologiczną. Z rzadką subtelnością ukazuje wewnętrzną przemianę, której ulegają młody, wchodzący w życie mężczyzna i dojrzała, pozornie wyzuta z wszelkich wyższych uczuć kobieta. Dramatyczne losy ich "związku" sprawiają, że oboje odkrywają w sobie zdolność do miłości. Dobro, którego on nigdy wcześniej nie zaznał, a ona prawdopodobnie zwątpiła w jego istnienie. Krytyka bardzo przychylnie oceniła Grażynę Szapołowską i Olafa Lubaszenkę, odtwarzających role Magdy i Tomka. Jeden z recenzentów pisał: "Szapołowska dowiodła, że jej wrodzony talent rozwinął się w aktorską maestrię. Jej młody partner Olaf Lubaszenko wydobył z roli Tomka to, co najważniejsze: kanciastą, niezdarną młodzieńczość, w której gdzieś tam głęboko, ukryta jest bryłka szlachetnego kruszcu".

www.filmpolski.pl