Adam Walaciński

Adam Walaciński, fot. Marek Suchecki, źródło: FORUM?>

Adam Walaciński, fot. Marek Suchecki, źródło: FORUM
http://www.forum.com.pl/

Świetny kompozytor, interesujący publicysta, ceniony pedagog. Jego utwory rozbrzmiewały m.in. na festiwalach Warszawska Jesień oraz Musica Polonica Nova. Największą popularność przyniosła mu muzyka do ballady Deszcze niespokojne, rozpoczynającej każdy odcinek Czterech pancernych i psa Konrada Nałęckiego.

Urodził się 18 września 1928 roku w Krakowie – zmarł 4 sierpnia 2015 roku w Krakowie. Naukę gry na skrzypcach rozpoczął już w 1936 roku, w wieku lat ośmiu. Po wojnie, w 1947 roku, dostał się do Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie, gdzie początkowo uczył się w klasie skrzypiec u Eugenii Umińskiej, a następnie w klasie kompozycji Artura Malawskiego. Jednocześnie pracował jako skrzypek w Orkiestrze Polskiego Radia w Krakowie (1948-1956). W 1952 roku zrezygnował ze studiów, ograniczając się jedynie do prywatnych lekcji u Stefana Kisielewskiego. Dyplom krakowskiej uczelni  – z wyróżnieniem – uzyskał w klasie Bogusława Schaeffera dopiero w 1974 roku. Warto zauważyć, że z Akademią Muzyczną związał się dwa lata wcześniej jako… pedagog (w latach 1993-1996 pełnił funkcję prorektora). Uprawiał także publicystykę muzyczną (cykl „Smyczkiem i pałką” na łamach „Dziennika Polskiego”), współpracował blisko z Polskim Wydawnictwem Muzycznym (był m.in. redaktorem naukowym działu Kompozytorzy XX wieku w „Encyklopedii Muzycznej PWM”) oraz aktywnie działał w Związku Kompozytorów Polskich, w latach 1971-1987 piastując funkcję prezesa Oddziału Krakowskiego, a w latach 1989-1997 – członka Zarządu Głównego.

Był kompozytorem wszechstronnym. Pisał – przede wszystkim – muzykę poważną, ale ma na swym koncie również wiele partytur do filmów oraz spektakli teatralnych (w krakowskiej PWST prowadził w latach 1973-1981 seminarium „Muzyka w teatrze”), a nawet piosenek, m.in. Mocne uderzenie (1966), które w filmie Jerzego Passendorfera – pod takim właśnie tytułem –  wykonywali Skaldowie, wspomniane Deszcze niespokojne, śpiewane we wspomnianym serialu (1966) Nałęckiego przez Edmunda Fettinga, czy pojawiająca się niespodziewanie w Drogówce (2013) Wojtka Smarzowskiego… Ballada o pancernych (do słów Agnieszki Osieckiej).

Walaciński w ciągu trzydziestu lat (1956-1987) skomponował muzykę do ponad 120 filmów! Później poświęcił się wyłącznie muzyce poważnej. W kinie zadebiutował znakomitą partyturą do Zimowego zmierzchu (1956), przejmującego dramatu psychologicznego Stanisława Lenartowicza – utrzymanego w ekspresjonistycznej poetyce – rozgrywającego się niemal bez słów w prowincjonalnym miasteczku, gdzieś na Kresach. Współpracował blisko z Jerzym Kawalerowiczem, czego dowodem kompozycje wypełniające ścieżki dźwiękowe: Prawdziwego końca wielkiej wojny (1957), Matki Joanny od Aniołów (1960), Faraona (1965), Śmierci prezydenta (1977). Jest także autorem muzyki do Bazy ludzi umarłych (1958) Janusza Petelskiego, Zamachu (1958) Jerzego Passendorfera oraz pierwszych filmów Janusza Nasfetera – Małe dramaty (1958) i Kolorowe pończochy (1960).

Dużą część jego kompozytorskiego dorobku wypełnia muzyka do animowanych filmów dla najmłodszych widzów. Partytura do animacji Lidii Hornickiej Za siódmą bajką (1973) została nagrodzona Poznańskimi Koziołkami na Ogólnopolskim Festiwalu Filmów dla Dzieci i Młodzieży (1975), a muzykę do Ballady o tęczy (1976) Aliny Kotowskiej uhonorowano specjalnym dyplomem na tejże imprezie dwa lata później (1977). Symbolicznego wymiaru nabiera fakt, że ostatnią pracą filmową Adama Walacińskiego była muzyka do lalkowej Legendy krakowskiej (1994) Tadeusza Wilkosza. Jej autor sam pozostał jedną z legend muzycznego Krakowa.     


Jerzy Armata

Filmografia (wybór)

  • 1956 Zimowy zmierzch
    reż. Stanisław Lenartowicz

  • 1957 Prawdziwy koniec wielkiej wojny
    reż. Jerzy Kawalerowicz

  • 1957 Spotkania
    reż. Stanisław Lenartowicz

  • 1958 Baza ludzi umarłych
    reż. Czesław Petelski

  • 1958 Dezerter
    reż. Witold Lesiewicz

  • 1958 Małe dramaty
    reż. Janusz Nasfeter

  • 1958 Pigułki dla Aureli
    reż. Stanisław Lenartowicz

  • 1958 Zamach
    reż. Jerzy Passendorfer

  • 1959 Sygnały
    reż. Jerzy Passendorfer

  • 1959 Zobaczymy się w niedzielę
    reż. Stanisław Lenartowicz

  • 1960 Decyzja
    reż. Julian Dziedzina

  • 1960 Historia współczesna
    reż. Wanda Jakubowska

  • 1960 Kolorowe pończochy
    reż. Janusz Nasfeter

  • 1960 Matka Joanna od Aniołów
    reż. Jerzy Kawalerowicz

  • 1961 Czas przeszły
    reż. Leonard Buczkowski

  • 1961 Dotknięcie nocy
    reż. Stanisław Bareja

  • 1961 Dwaj panowie „N”
    reż. Tadeusz Chmielewski

  • 1961 Nafta
    reż. Stanisław Lenartowicz

  • 1961 Odwiedziny prezydenta
    reż. Jan Batory

  • 1962 O dwóch takich, co ukradli księżyc
    reż. Jan Batory

  • 1963 Mój drugi ożenek
    reż. Zbigniew Kuźmiński

  • 1963 Ostatni kurs
    reż. Jan Batory

  • 1963 Pamiętnik pani Hanki
    reż. Stanisław Lenartowicz

  • 1963 Skąpani w ogniu
    reż. Jerzy Passendorfer

  • 1963 Zacne grzechy
    reż. Mieczysław Waśkowski

  • 1964 Banda
    reż. Zbigniew Kuźmiński

  • 1964 Barwy walki
    reż. Jerzy Passendorfer

  • 1965 Faraon
    reż. Jerzy Kawalerowicz

  • 1965 Lenin w Polsce
    reż. Sergiusz Jutkiewicz

  • 1966 Gdzie jest trzeci król
    reż. Ryszard Ber

  • 1966 Kochajmy syrenki
    reż. Jan Rutkiewicz

  • 1967 Poradnik matrymonialny
    reż. Włodzimierz Haupe

  • 1967 Zwariowana noc
    reż. Zbigniew Kuźmiński

  • 1968 Kierunek Berlin
    reż. Jerzy Passendorfer

  • 1969 Ostatnie dni
    reż. Jerzy Passendorfer

  • 1970 Kaszebe
    reż. Ryszard Ber

  • 1970 Prawdzie w oczy
    reż. Bohdan Poręba

  • 1974 Zwycięstwo
    reż. Jerzy Passendorfer

  • 1977 Śmierć prezydenta
    reż. Jerzy Kawalerowicz

  • 1977 Wszyscy i nikt
    reż. Konrad Nałęcki

  • 1979 Placówka
    reż. Zygmunt Skonieczny