Zimowy zmierzch [1956]
rok produkcji:
- 1956
premiera:
- 1 II 1957
czas trwania:
- 87 min
Reżyseria:
- Stanisław Lenartowicz
Scenariusz:
- Tadeusz Konwicki, Jerzy Andrzejewski
Zdjęcia:
- Mieczysław Jahoda
Obsada:
- Włodzisław Ziembiński [Michał Rumsza], Ligia Borowczyk [Celinka], Maria Kierzkowa [Rumszowa], Zygmunt Zintel [Krywka, ojciec Celinki], Bogusz Bilewski [Józek Rumsza, syn Michała], Maria Ciesielska [Zosia, żona Józka], Zbigniew Stokowski [Olek], Marian Nowak [krawiec J. Jackowski], Janina Niczewska [Natasza], Tamara Pasławska [Lola], Stanisław Bareja [pomocnik maszynisty Malinowskiego]
Montaż:
- Lidia Pacewicz
Muzyka:
- Adam Walaciński
Scenografia:
- Jan Grandys
Produkcja:
- Zespół Filmowy „Rytm”
Kierownictwo produkcji :
- Jerzy Nitecki
Cytaty
-
Twórca zrealizował film psychologiczny, próbując zrezygnować z tego wszystkiego, co określa się jako literaturę w filmie (…). Przeżycia bohatera nie są więc „grane”, „wypowiadane” czy wyjaśniane poprzez fabułę; zostają natomiast „uzewnętrznione”, zawarte w materiale ściśle filmowym: w znaczących przedmiotach i scenerii, w ustawieniach kamery, w kompozycjach plastycznych. I tylko tam (…). Nowatorstwo Lenartowicza polega na tym, że sięga do wzorów ekspresjonizmu, przestaje jednocześnie troszczyć się o klasyczną „dramaturgię akcji”. Film opisuje świat otaczający, a więc pośrednio wnętrze człowieka. Co więcej, jest to opis narastający: stopniowo obrazy filmowe stają się coraz bardziej niecodzienne, zdeformowane.
Jan Olszewski, Stanisław Lenartowicz – próba definicji stylu, „Kwartalnik Filmowy” 1963, nr 6 -
Zimowy zmierzch niezasłużenie tkwi gdzieś w cieniu dokonań Szkoły Polskiej. Sięga Lenartowicz do zasobnych pokładów symbolicznych przynależnych kultowi wiary religijnej [a] także do desygnatów symboliki kultu politycznego (…). Koncepcja Lenartowicza wytrzymała próbę paru epok, a na specjalne studium zasługują zdjęcia Mieczysława Jahody, niewątpliwego współautora tego oryginalnego, znakomitego eksperymentu.
Henryk Tronowicz, Wielomówność milczenia, „Kino” 1985, nr 3
Artykuły
-
„Zimowy zmierzch”
[w:] 50 lat Polskiej Szkoły Filmowej (DVD), Warszawa 2008