Krzyż Walecznych  [1958]

Krzyż Walecznych

rok produkcji:

1958

premiera:

27 III 1959

czas trwania:

84 min

Reżyseria:

Kazimierz Kutz

Scenariusz:

Józef Hen

Zdjęcia:

Jerzy Wójcik

Obsada:

Jerzy Turek [Franek Socha Wyskrobek], Stanisław Milski [Bartłomiej Kowal], Władysław Dewoyno [żołnierz], Aleksander Fogiel [Buśko], Bronisław Pawlik [Florczak], Andrzej May [Sypniewski], Henryk Hunko [porucznik], Grażyna Staniszewska [Małgorzata Joczysowa], Adolf Chronicki [Ołdak], Zbigniew Cybulski [zootechnik Tadeusz Więcek], Bogdan Baer [fryzjer Bolesław Petrak]

Montaż:

Halina Nawrocka

Muzyka:

Andrzej Markowski

Scenografia:

Roman Mann

Produkcja:

Studio Filmowe (dawniej Zespół Filmowy) „Kadr”

Kierownictwo produkcji :

Tadeusz Karwański

Nagrody:

  • Syrenka Warszawska 1959

O filmie

Akcja wszystkich nowel toczy się podczas drugiej wojny światowej.

Nowela I. Krzyż
Zwykły żołnierz o plebejskim nazwisku Socha, zwany Wyskrobkiem, dokonuje w walce bohaterskiego czynu. Otrzymuje Krzyż Walecznych i kapralskie belki, z którymi się obnosi. Kilka dni urlopu pozwalają mu powrócić do rodzinnej wsi. Socha podróżuje z miną zwycięzcy, ale u celu zastaje tylko zgliszcza. Obłąkany starzec nie może mu nawet powiedzieć, co się właściwie stało i kto spalił wieś wraz z mieszkańcami.

Nowela II. Pies
Na bezdrożach frontu przyplątał się do polskich żołnierzy rasowy owczarek niemiecki, bezdomny pies z hitlerowskiego obozu zagłady. Ich drogi kilkakrotnie krzyżują się ze ścieżkami psa. Jeden karmi go kawałkiem chleba, inny chce zastrzelić „esesmańskiego pomocnika”, ale nad tymi odruchami bierze górę zwykły humanitaryzm.

Nowela III. Wdowa
Małe miasteczko na Ziemiach Odzyskanych, w którym osiedlili się byli żołnierze z jednego oddziału. Powoli organizuje się życie tej mikrospołeczności. Najbardziej szanowaną osobą jest młoda wdowa po bohaterskim dowódcy, kapitanie Joczysie. Kobieta z wzajemnością zakochuje się w młodym przybyszu, który nie zostaje jednak zaakceptowany. Więcek decyduje się więc odejść z nieprzyjaznego miasteczka, ale razem z nim odjeżdża także wdowa.

Próba podjęcia problematyki wojennej w skrajnie realistycznej estetyce, pozbawionej symboli i metafor. Mitologia Szkoły Polskiej sprowadzona do codziennej świadomości prostego człowieka i potraktowana z gorzką ironią.


Jan Słodowski, Leksykon polskich filmów fabularnych, Warszawa 1996

Artykuły

Cytaty

  • Nowele ukazują trzy stadia całkowitego ogołocenia człowieka. W pierwszej bohater traci nie tylko dom, bliskich i całą rodzinną wioskę, ale również adresata skargi, słuchacza opowieści, w której wojenne losy...

    Rozwiń

Bibliografia