Cwał [1995]
rok produkcji:
- 1995
premiera:
- 26 IV 1996
czas trwania:
- 103 min
Reżyseria:
- Krzysztof Zanussi
Scenariusz:
- Krzysztof Zanussi
Zdjęcia:
- Jarosław Żamojda
Obsada:
- Maja Komorowska [Idalia Dobrowolska], Bartosz Obuchowicz [Hubert], Karolina Wajda [Rozmaryna], Piotr Adamczyk [Ksawery], Piotr Szwedes [Dominik], Andrzej Szenajch [rotmistrz], Halina Gryglaszewska [ciotka Idalii], Sławomira Łozińska [matka Huberta], Stanisława Celińska [Justyna Winewar], Krystyna Bigelmajer [nauczycielka], Agnieszka Warchulska [dyrektorka szkoły], Grzegorz Warchoł [dyrektor LZS-u], Jan Prochyra [ubek przesłuchujący matkę Huberta]
Montaż:
- Marek Denys
Muzyka:
- Wojciech Kilar
Scenografia:
- Halina Dobrowolska
Produkcja:
- Studio Filmowe (dawniej Zespół Filmowy) „Tor”, Telewizja Polska
Kierownictwo produkcji :
- Iwona Ziułkowska
Nagrody:
-
- Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni 1996: Nagroda Specjalna Jury, nagroda za pierwszoplanową rolę kobiecą dla Mai Komorowskiej, nagroda za rolę dziecięcą dla Bartosza Obuchowicza, Złoty Klakier - nagroda Radia Gdańsk dla najdłużej oklaskiwanego filmu, Nagroda Dziennikarzy, nagroda redakcji „Gościa Niedzielnego”
- MFF Tokio (Japonia) 1996: Nagroda Specjalna Jury
- MFF Toronto (Kanada) 1996: nagroda aktorska dla Mai Komorowskiej, Nagroda Stowarzyszenia Fahrenheita
- MFF „Złoty Rycerz” Moskwa (Rosja) 1997: Srebrny Rycerz, nagroda za główną rolę kobiecą dla Mai Komorowskiej
O filmie
Warszawa, początek lat pięćdziesiątych. Mieszkający na prowincji dziesięcioletni Hubert, syn żołnierza AK pozostałego w Anglii, zostaje wysłany przez matkę do przyszywanej ciotki do stolicy. Idalia jest osobliwą kobietą: pracuje na poczcie, ale jej pasją, którą stara się zaszczepić Hubertowi, jest jazda konna. Jako antykomunistka manifestuje w ten sposób swoje przywiązanie do polskiej tradycji przedwrześniowej. Jednocześnie utrzymuje dobre stosunki z partyjnymi dygnitarzami, uważając, że trzeba wejść w gniazdo wroga.
Hubert, wychowany przez matkę w kulcie uczciwości i prawdy, nie może zrozumieć postępowania ciotki. Chłopcu grozi wyrzucenie ze szkoły z powodu incydentu na szkolnej akademii po śmierci Stalina, ale ciotka załatwia sprawę u samego ministra. W geście protestu Hubert postanawia uciec wraz ze swym przyjacielem Dominikiem do Anglii, do ojca. Ostatecznie wyprawę kajakiem na Bornholm podejmuje sam Dominik, a Hubert zwycięża w biegu myśliwskim. Podczas kolejnej konnej przejażdżki jeźdźcy przekraczają teren poligonu wojskowego. Idalia zostaje aresztowana. Tym razem przydaje się znajomość z marszałkiem, ale ceną wolności będzie przeprowadzka na prowincję.
Komedia polityczno-obyczajowa inspirowana autobiograficznymi wątkami z dzieciństwa reżysera.
Jan Słodowski, www.portalfilmowy.pl
Artykuły
-
Przed kamerą (fragment rozdziału o filmie "Cwał")
Barbara Osterloff
"Pejzaż. Rozmowy z Mają Komorowską", Warszawa 2010
-
Krzysztofa Zanussiego kino intelektualne
Tomasz Kłys
Kino polskie w trzynastu sekwencjach, pod red. Eweliny Nurczyńskiej-Fidelskiej, Rabid, Kraków 2005