Akademia polskiego filmu

Lata trzydzieste. W pijackiej melinie na przedmieściach Krakowa poznają się Maria i Jan. Niebawem mężczyzna traci pracę w zakładzie fotograficznym. Biorą samotny ślub. Ich związek od początku naznaczony jest piętnem nędzy, poniżenia, beznadziejnych prób znalezienia jakiejkolwiek pracy. Kolejne, niezwykle intensywne sceny-odsłony – brutalna odmowa przyjęcia do pracy w pracowni kreślarskiej, traktowanie obojga przez rodzinę jako nierobów – przedstawiają małżonków w momentach depresji, wiodącej w konsekwencji do całkowitej zatraty poczucia własnej wartości.

Prowadzi to do tragedii: Maliszowie mordują listonosza oraz dwoje starych bezbronnych ludzi i za zdobyte pieniądze fundują sobie kilkanaście godzin dobrobytu w luksusowym hotelu. Aresztowani, stają przed sądem w aurze nienawiści mieszkańców miasta. W zeznaniach spowiadają się ze swojego beznadziejnego życia. Historia ich zbrodni staje się niezwykłą historią miłosną: w obliczu kary śmierci każde z nich pragnie wziąć winę tylko na siebie.

Wyrafinowany formalnie debiut Grzegorza Królikiewicza, stanowiący rozwinięcie założeń teoretycznych z jego pracy Przestrzeń poza kadrem, stał się jednym z najciekawszych filmów polskiego kina.

Jan Słodowski, Leksykon polskich filmów fabularnych, Warszawa 1996