Dreszcze  [1981]

Dreszcze

rok produkcji:

1981

premiera:

23 XI 1981

czas trwania:

102 min

Reżyseria:

Wojciech Marczewski

Scenariusz:

Wojciech Marczewski

Zdjęcia:

Jerzy Zieliński

Obsada:

Tomasz Hudziec [Tomek Żukowski], Teresa Marczewska [druhna przewodniczka], Marek Kondrat [wychowawca klasowy], Zdzisław Wardejn [inspektor], Władysław Kowalski [ojciec Tomka], Teresa Sawicka [matka Tomka], Jerzy Bińczycki [Cebula, nauczyciel języka polskiego], Bogdan Koca [druh wychowawca], Zygmunt Bielawski [dyrektor ośrodka szkoleniowego], Bogusław Linda [ubek w cywilu przeszukujący mieszkanie Żukowskich], Mieczysław Janowski [wychowawca obozowy], Wiktor Grotowicz [dyrektor szkoły], Marian Opania [Zbyszek, chłopak druhny przewodniczki]

Montaż:

Irena Choryńska

Muzyka:

Andrzej Trzaskowski

Scenografia:

Andrzej Kowalczyk

Produkcja:

Studio Filmowe (dawniej Zespół Filmowy) „Tor”

Kierownictwo produkcji :

Zbigniew Tołłoczko

Nagrody:

  • Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku 1981: Nagroda Główna Jury, nagroda za pierwszoplanową rolę kobiecą dla Teresy Marczewskiej, nagroda za montaż dla Ireny Choryńskiej
  • MFF Berlin (Niemcy) 1982: Srebrny Niedźwiedź, Nagroda FIPRESCI, Nagroda OCIC, Nagroda Międzynarodowego Zrzeszenia Klubów Filmowych
  • Don Kichot 1983

O filmie

Rok 1955. Trzynastoletni Tomek Żukowski, będący niedawno świadkiem brutalnego aresztowania ojca przez SB, zostaje zakwalifikowany na kilkutygodniowy obóz szkoleniowy. Pod wpływem uczucia do druhny-przewodniczki, fanatycznej działaczki wierzącej w komunistyczną propagandę, przechodzi metamorfozę psychiczną.

W jej efekcie Tomek, którego nazwisko niedawno jeszcze figurowało na czarnej liście „opornych”, zapomina o zasadach obowiązujących w domu, oddala się od ideałów wpajanych przez ojca. Potajemnie słuchana przez uczestników obozu Wolna Europa donosi o strajkach w Poznaniu. Więzienia opuszczają więźniowie polityczni, wśród nich ojciec Tomka. Zbliża się październik 1956 roku. Obóz politycznej i psychologicznej indoktrynacji zostaje pospiesznie rozwiązany.

Po Zmorach był to drugi film Marczewskiego poświęcony problemom dojrzewania nastolatka w warunkach szczególnych. Dreszcze są bardzo sugestywną esencją wyobrażeń o atmosferze życia młodzieży okresu stalinowskiego. Skupiają się na momencie załamania ideałów pokolenia ZMP, stawiając pytanie o dalszy los umysłów zwichniętych przez demagogię.


Jan Słodowski, Leksykon polskich filmów fabularnych, Warszawa 1996

Artykuły

Cytaty

  • Tomek: Wiesz, wykryłem prowokatorów. Niby koledzy, harcerze, a jednak okazali się wrogami.
    Ojciec: Urosłeś…
    Tomek: Nie cieszysz się.
    Ojciec...

  • Bohaterem Dreszczy jest chłopiec, którego pewnego dnia wymyśla się jako obiekt dobroczynnej indoktrynacji, wydziera się mu intymność i odejmuje samodzielne dążenia, przytula się go – w przenośni i dosłownie...

    Rozwiń

Bibliografia