Szyfry [1966]
rok produkcji:
- 1966
premiera:
- 25 XII 1966
czas trwania:
- 80 min
Reżyseria:
- Wojciech Jerzy Has
Scenariusz:
- Andrzej Kijowski
Zdjęcia:
- Mieczysław Jahoda
Obsada:
- Jan Kreczmar [Tadeusz], Zbigniew Cybulski [Maciek, syn Tadeusza], Ignacy Gogolewski [doktor Zygmunt Gross], Irena Horecka [Helena Kunicka, kuzynka Tadeusza mieszkająca w Paryżu], Janusz Kłosiński [kierownik antykwariatu], Barbara Krafftówna, Wacław Kowalski [Madeja, zarządca PGR-u w Gorczy], Kazimierz Opaliński [leśniczy Pieczara], Władysław Dewoyno [kelner w wagonie restauracyjnym], Janusz Gajos
Montaż:
- Zofia Dwornik
Muzyka:
- Krzysztof Penderecki, Stanisław Radwan
Scenografia:
- Jerzy Skarżyński, Tadeusz Kosarewicz
Kostiumy:
- Lidia Skarżyńska, Jerzy Skarżyński
Produkcja:
- Zespół Filmowy „Kamera”
Kierownictwo produkcji :
- Ryszard Straszewski
O filmie
Dramat psychologiczny, ukazujący poprzez przeżycie człowieka, który po z górą dwudziestu latach powraca do kraju i nie może znaleźć wspólnego języka nawet z najbliższymi, niszczący wpływ przeszłości na ludzkie losy.
Dramatyczny list od syna w kraju burzy wygodny spokój zasiedziałego emigranta. Po dwudziestu latach Tadeusz decyduje się odwiedzić rodzinę pozostawioną w Krakowie. Jego syn, Maciek, opowiada mu prawdę o wegetacji matki, półobłąkanej od czasu straty młodszego syna, Jędrka, zabitego podczas okupacji... Tadeusz wspomina go: mały, smutny chłopczyk, jakże poważny w ubranku od pierwszej komunii - takim jak na jedynym ocalałym zdęciu - zasłuchany w ojcowskie wspomnienia z czasów I wojny, także tak bardzo innej niż ta nie-zrozumiała, okrutna wojna, której nie potrafią wyobrazić sobie ci, którzy nie przeżyli jej pod hitlerowską okupacją. Tadeusz usiłuje zgłębić dzieje tych, którzy tu w Polsce konspirowali, walczyli i ginęli. Opowieści Maćka, wojen-nego rozbitka który nigdy nie wyzwolił się z koszmaru wojennych wspomnień, nie przynoszą tej wiedzy. Są niezrozumiałe, zbyt wiele rzeczy wymyka się zdolnościom pojmowania. Zdają się z szyfrem, do którego brak klucza. Tadeusz samodzielnie usiłuje rozwikłać zagadkę śmierci syna, odnajduje ludzi, którzy znali jego rodzinę podczas okupacji, ale ciągle natrafia na ten sam mur. Nawet sprawa pozornie najprostsza: ustalenie czy Jędrka zabili Niemcy czy też zginął z rąk konspiratorów, dla których stał się niebezpieczny - wymyka się jego dociekaniom. A może Jędrek jeszcze żyje? Jak ślepiec błądzi Tadeusz wśród realnych, codziennych spraw obcych teraz, choć ongiś najbliższych mu ludzi, mówiących szyfrem dla niego już na zawsze nierozwiązalnym... Nadejdzie jednak moment kiedy odczytanie owych szyfrowanych spraw sprzed lat straci na znaczeniu i Tadeusz poczuje się znów człowiekiem potrzebnym innemu człowiekowi...
www.filmpolski.pl
Artykuły
-
O pornograficzności Szyfrów Wojciecha Jerzego Hasa
Natasza Korczarowska-Różycka
"Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu", nr 1/2017
-
Chciałbym, aby każdy z widzów wyniósł w głowie mój film. Z operatorem Witoldem Sobocińskim rozmawia Michał Dondzik
Michał Dondzik
"Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu", nr 1/2017