Popiół i diament [1958]
rok produkcji:
- 1958
premiera:
- 10 X 1958
czas trwania:
- 97 min
Reżyseria:
- Andrzej Wajda
Scenariusz:
- Jerzy Andrzejewski, Andrzej Wajda [na podstawie powieści Jerzego Andrzejewskiego]
Zdjęcia:
- Jerzy Wójcik
Obsada:
- Zbigniew Cybulski [Maciek Chełmicki], Ewa Krzyżewska [Krystyna], Wacław Zastrzeżyński [Szczuka], Adam Pawlikowski [Andrzej], Bogumił Kobiela [Drewnowski], Jan Ciecierski [portier w hotelu Monopol], Stanisław Milski [redaktor Pieniążek], Artur Młodnicki [konferansjer Kotowicz], Halina Kwiatkowska [Katarzyna Staniewiczowa], Ignacy Machowski [major Florian], Zbigniew Skowroński [Słomka], Barbara Krafftówna [Stefka, narzeczona Staszka Gawlika], Aleksander Sewruk [Święcki], Zofia Czerwińska [barmanka Lili], Grażyna Staniszewska [Hanka Lewicka]
Montaż:
- Halina Nawrocka
Scenografia:
- Roman Mann
Kierownictwo produkcji :
- Stanisław Adler
Opracowanie muzyczne:
- Filip Nowak
Nagrody:
-
- Złota Kaczka 1959
- MFF Wenecja (Włochy) 1959: nagroda FIPRESCI
- MFF Vancouver (Kanada) 1960: nagroda Kanadyjskiej Federacji Stowarzyszeń Filmowych
- Srebrny Laur D.O. Selznicka 1962
- Nagroda Zachodnioniemieckiej Krytyki Filmowej 1961
- MFF Ibadan (Nigeria) 1961: Dyplom Uznania
- Kryształowa Gwiazda Francuskiej Akademii Filmowej 1962 dla Ewy Krzyżewskiej
- Nagroda Czechosłowackiej Krytyki Filmowej 1965
- MFF Addis Abeba (Etiopia) 1967: Wyróżnienie
Bibliografia
Książki:
Analizy i interpretacje. Film polski, red. Alicja Helman, Tadeusz Miczka, Katowice 1984.
Kornacki K., „Popiół i diament” Andrzeja Wajdy, Gdańsk 2011.
Nurczyńska - Fidelska E., Stolarska B., SZKOŁA POLSKA – powroty, Łódź 1998.
Nurczyńska - Fidelska E., Stolarska B., SZKOŁA POLSKA – powroty, Łódź 1998.
Artykuły:
Bryll E., Rozdziobią nas kruki, „Film” 1958, nr 43, s. 5.
Ciarka R., Popiół czy diament?, „Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 17, s. 46-48.
Ciećwierz P., Kreacja mitu, „Opcje” 2001 nr 2, s. 18-23.
Czyżewski S., „Popiół i diament”. Powroty do archiwum. Analiza, „Film & TV Kamera” 2006, nr 3, s. 18-25.
Florczak Z., Punkty widzenia, „Film” 1958, nr 43, s. 4.
Frejman P., Kłamstwo jako fakt, „Wiadomości kulturalne” 1995, nr 43, s. 1, 8.
Grochowiak St., Śmierć i dziewczyna, „Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 17, s. 35-36.
Hendrykowski M., Realizm i symbolizm „Popiołu i diamentu” Andrzeja Wajdy, „Kino” 1972, nr 1, s. 25-28.
Helman A., Dzieło talentu i pasji, „Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 17, s. 44-45.
Hopfinger M., Perspektywa moralna Szkoły Polskiej, „Kino” 1971, nr 11, s. 12-20.
Jackiewicz A., Wajda, „Film” 1958, nr 42, s. 5.
Kałużyński Z., Morderca z Cafe De Wąski Spodeń, „Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 17, s. 41-43.
Kąkolewski K., Diament w popiół obrócony, „Kwartalnik Filmowy" 1994, nr 6, s. 39-56.
Kopczyński K., Śmietnik egzystencji (glosa do interpretacji fragmentów „Popiołu i diamentu”, „Zezowatego szczęścia” i „Wszyscy jesteśmy Chrystusami”), „Przegląd humanistyczny” 2009, nr 5-6,
s. 131-134.
Kornacki K., „Popiół i diament". O dziewczynce zamienionej w oracza, „Kino” 2008, nr 10, s. 70-72.
Lem S., Felieton apologetyczny, „Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 17, s. 37-38.
Lubelski T., Polskie filmy kultowe. Popiół i diament, „Kino” 1992, nr 9, s. 20-23, 44-46.
Lubelski T., Trzy kolejne podejścia, „Kwartalnik Filmowy” 1994 r., nr 6, s.176-187.
Madej A., Człowieku, po coś uciekał?, „Film” 1998, nr 10, s. 118-119.
Madej A., Zbiorowe marzenie, „Film” 1988, nr 19, s. 14-15.
Marszałek R., Moje kino. „Popiół i diament”: wątek odnaleziony, „Kino” 1998, nr 12, s. 16-17.
Michałek B., Popiół i diament. Na ekranie dwudziestolecia, „Film” 1964, nr 28-29, s. 7.
Michałek B., Więcej popiołu. Dyskusja (fragmenty), „Kino” 1990, nr 5, s. 27-28.
Olszewski J., Popiół i diament, „Film” 1984, nr 21, s. 18-19.
Parrain P., Spazmy agonii. „Kanał", „Popiół i diament", czyli powrót ekspresji, „Kwartalnik Filmowy” 1996, nr 15-16, s. 195-203.
Protokół z posiedzenia komisji ocen scenariuszy w dniu 17 I 1958 r., „Kwartalnik Filmowy” 1994, nr 6, s. 188-194.
Szczepański J.J., „Popiół i diament", „Kwartalnik Filmowy”, 1997, nr 17, s. 32-34.
Szydłowski R., W stronę pokolenia, „Film” 1958, nr 46, s. 5.
Świrek K., Andrzej Wajda: „Popiół i diament", „Kino” 2009, nr 12, s. 51-53.
Werner A., Więcej popiołu, „Kino” 1990, nr 5, s. 23-27.
Woroszylski W., Tylko popiół?, „Film” 1958, nr 42, s. 4.
Wójcik J., Z niewidzialnego w widzialne, „Images” 2004, Vol. 2, nr 3-4, s. 113-116.
Żurawiecki B., Ciężar wielkiej litery, „Film” 1998, nr 10, s. 120-121.
Sprawozdania z produkcji:
Oleksiewicz M., Trzeci dramat pokolenia, „Film” 1958, nr 18, s. 12-13.
Cytaty
-
Popiół i diament Andrzeja Wajdy to dzieło moralisty i filozofa – dzieło,
Rozwiń
w którym racje polityczne stanowią kanwę do rozegrania prawd ostatecznych. (…) Oto za progiem potwornej wojny zderzają się dwa...
Artykuły
-
„Popiół i diament”
[w:] 50 lat Polskiej Szkoły Filmowej (DVD), Warszawa 2008
-
Nie tylko maki na Monte Cassino. Strategie i konteksty wykorzystania piosenek w dziełach Polskiej Szkoły Filmowej
"Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu", nr 4/2019
-
Narodziny Zbyszka
„Kino” 1975, nr 4
-
Inspiracje malarskie w filmach Andrzeja Wajdy
„Kwartalnik Filmowy” 1996/1997, nr 15-16
-
Diament w popiół obrócony
„Kwartalnik Filmowy” 1994, nr 6
-
To nie jest na sprzedaż... Co znaczył, co znaczy dzisiaj etos AK?
„Kwartalnik Filmowy” 1994, nr 6
-
Robię filmy, które sam chciałbym zobaczyć. Rozmowa z Andrzejem Wajdą
„Kino” 1979, nr 2
-
Powroty Wajdy. "Popiół i diament" w filmach reżysera po 1989 roku
"Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu", nr 1/2016
-
Szkoła polska
Labirynt światła, opracowanie Seweryn Kuśmierczyk, Warszawa 2006
-
Trzy kolejne podejścia
„Kwartalnik Filmowy” 1994, nr 6
-
Śmierć i dziewczyna
„Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 17
Piszę ten artykuł w czasie, kiedy nad światem znowu obniża się naelektryzowany pułap wojny, pułap...
-
Dzieło talentu i pasji
„Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 17
(...) Temperament artystyczny Andrzeja Wajdy jest zupełnie różny od temperamentu Munka, prowadzi go do...
-
Morderca z Cafe de Wąski Spodeń
„Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 17
Rozmowy o Popiele i diamencie obracają się na ogół dokoła rysunku psychologicznego postaci Maćka...
-
Felieton apologetyczny
„Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 17
-
„Popiół i diament”
„Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 17
Tym razem nie ma najmniejszych wątpliwości. Doczekaliśmy się znakomitego polskiego filmu, filmu na miarę...
-
Muzyka i efekty akustyczne w filmach Andrzeja Wajdy okresu Szkoły Polskiej
„Kwartalnik Filmowy” 2003, nr 44
Badaczowi, który zechce prześledzić jakąś część twórczości Andrzeja Wajdy – chociażby kilka filmów...
-
Tylko popiół?
„Kwartalnik Filmowy” 1997, nr 17
Jest w Popiele i diamencie wielka kreacja Zbyszka Cybulskiego. Gra tego aktora jest bogatsza od sytuacji, w...
-
Realizm i symbolizm „Popiołu i diamentu" Andrzeja Wajdy
„Kino" 1972, nr 1