Sanatorium pod Klepsydrą [1973]
rok produkcji:
- 1973
premiera:
- 11 XII 1973
czas trwania:
- 119 min
Reżyseria:
- Wojciech Jerzy Has
Scenariusz:
- Wojciech Jerzy Has [na podstawie powieści Brunona Schulza]
Zdjęcia:
- Witold Sobociński
Obsada:
- Jan Nowicki [Józef], Tadeusz Kondrat [Jakub, ojciec Józefa], Irena Orska [matka Józefa], Halina Kowalska [Adela], Gustaw Holoubek [doktor Gotard], Mieczysław Voit [ślepy konduktor], Bożena Adamek [Bianka], Ludwik Benoit [Szloma], Henryk Boukołowski [strażak], Seweryn Dalecki [subiekt Teodor], Julian Jabczyński [dostojnik], Jerzy Przybylski [pan de V.], Wiktor Sadecki [dostojnik], Janina Sokołowska [pielęgniarka w sanatorium], Wojciech Standełło [Żyd, rozmówca Jozafata w restauracji]
Montaż:
- Janina Niedźwiecka
Muzyka:
- Jerzy Maksymiuk
Scenografia:
- Jerzy Skarżyński, Andrzej Płocki
Produkcja:
- Studio Filmowe „Silesia”
Kierownictwo produkcji :
- Urszula Orczykowska
Nagrody:
-
- MFF Cannes (Francja) 1973: Nagroda Jury
- MFF Fantastycznych Triest (Włochy) 1974: Złoty Asteroid
- Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdańsku 1974: Nagroda za scenografię dla Jerzego Skarżyńskiego i Andrzeja Płockiego
O filmie
Józef przyjeżdża do Sanatorium pod Klepsydrą, prowadzonego przez doktora Gotarda, gdzie przebywa jego zmarły ojciec, przywrócony do życia, lecz przeniesiony w inny wymiar czasu. Józef odbywa podróż
w różne pętle czasu przeszłego – lata swojego dzieciństwa i fantastycznych marzeń. Ożywa dom rodzinny, sklep ojca, żydowskie miasteczko, przewijają się obrazy ewokowane kolekcjami znaczków i fabuły
z gazetowych powieści, niezwykły ogród księżniczki Bianki, która odeszła z Rudolfem, przyjacielem Józefa. Przy próbie dokonania powtórnej pętli czasowej świat żydowskich miasteczek oraz żydowskiej kultury okazuje się zniszczony i wyludniony po tragedii holocaustu.
Jeden z najpiękniejszych wizualnie i najbardziej oryginalnych filmów polskich. Poetycka refleksja na temat przemijania oraz nieodwracalności śmierci. Has przywołał na ekran uniwersum sennego marzenia inkrustowanego odpryskami wspomnień dzieciństwa, w którym przemieszały się różne pierwiastki: monarchia austro-węgierska, kresowa subkultura żydowskich miasteczek i marzenia małego chłopca.
Jan Słodowski, Leksykon polskich filmów fabularnych, Warszawa 1996
Artykuły
-
Późny styl, czyli jak filmowy modernizm przeżywał swój własny koniec
Miłosz Stelmach
"Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu", nr 4/2017
-
Chciałbym, aby każdy z widzów wyniósł w głowie mój film. Z operatorem Witoldem Sobocińskim rozmawia Michał Dondzik
Michał Dondzik
"Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu", nr 1/2017
-
RECENZJA: Znaki szczególne filmowych dzieł Wojciecha Jerzego Hasa – recenzja książki Annette Insdorf "Intimations. The Cinema of Wojciech Has"
Małgorzata Jakubowska
"Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu", nr 4/2018
-
„Traktat o Manekinach” według Bruno Schulza i Wojciecha Hasa
Małgorzata Burzyńska-Keller
„Kwartalnik Filmowy” 2000, nr 31-32
-
„Sanatorium Pod Klepsydrą” Wojciecha Jerzego Hasa w kontekście tradycji judaistycznej
Małgorzata Burzyńska-Keller
„Kwartalnik Filmowy” 2000, nr 29-30
-
Tylko dwie sceny. Wizja galicyjskiego miasteczka w „Sanatorium Pod Klepsydrą” Wojciecha Jerzego Hasa
Piotr Litka
„Kwartalnik Filmowy” 2003, nr 43
-
Między mitem a historią. Tajemnica filmowego języka Sanatorium pod Klepsydrą Wojciecha J. Hasa
Marcin Maron
Od Mickiewicza do Masłowskiej. Adaptacje filmowe literatury polskiej pod redakcją Tadeusza Lubelskiego, wyd. Universitas, Kraków 2014
-
Problem czasu w filmach Wojciecha Jerzego Hasa
Marcin Maron
Dramat czasu i wyobraźni. Filmy Wojciecha J. Hasa, wyd. Universitas, Kraków 2010
Cytaty
-
Nasze kreatury nie będą bohaterami romansów w wielu tomach. Ich role będą krótkie, lapidarne, ich charaktery – bez dalszych planów. Często dla jednego gestu, dla jednego słowa podejmiemy się trudu powołania ich do życia...
Rozwiń