Ziemia obiecana [1974]
rok produkcji:
- 1974
premiera:
- 21 II 1975
czas trwania:
- 179 min
Reżyseria:
- Andrzej Wajda
Scenariusz:
- Andrzej Wajda [na podstawie powieści Władysława Reymonta]
Zdjęcia:
- Witold Sobociński, Edward Kłosiński, Wacław Dybowski
Obsada:
- Daniel Olbrychski [Karol Borowiecki], Wojciech Pszoniak [Moryc Welt], Andrzej Seweryn [Maks Baum], Kalina Jędrusik [Lucy Zuckerowa], Anna Nehrebecka [Anka], Bożena Dykiel [Mada Mueller], Andrzej Szalawski [Herman Buchholz], Stanisław Igar [Gruenspan], Franciszek Pieczka [Mueller], Kazimierz Opaliński [ojciec Maksa], Andrzej Łapicki [Trawiński], Wojciech Siemion [Wilczek], Tadeusz Białoszczyński [ojciec Karola], Zbigniew Zapasiewicz [Kessler], Jerzy Nowak [Zucker], Piotr Fronczewski [Horn], Jerzy Zelnik [Stein], Jadwiga Andrzejewska [Buchholzowa]
Montaż:
- Halina Prugar, Zofia Dwornik
Muzyka:
- Wojciech Kilar
Scenografia:
- Tadeusz Kosarewicz
Produkcja:
- Zespół Filmowy „X”
Kierownictwo produkcji :
- Barbara Pec-Ślesicka, Janina Krassowska
Nagrody:
-
- MFF Chicago (USA) 1975: Grand Prix Złoty Hugo
- Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni 1975: Grand Prix Złote Lwy, nagroda za pierwszoplanową rolę męską dla Wojciecha Pszoniaka, nagroda za scenografię dla Tadeusza Kosarewicza, nagroda za muzykę dla Wojciecha Kilara
- Międzynarodowe Forum Filmowe „Człowiek-Praca-Twórczość” Lublin 1975: nagroda publiczności
- Lubuskie Lato Filmowe Łagów 1975: Grand Prix Złote Grono, nagroda Koordynacyjnej Rady Artystycznej Kin Studyjnych
- MFF Moskwa (Rosja) 1975: Złoty Medal
- Syrenka Warszawska 1975
- Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia dla Andrzeja Wajdy 1975
- Nagroda „Filmcritica” 1975
- MFF Bruksela (Belgia) 1976: II Nagroda Dziennikarzy
- MFF Belgrad (Serbia) 1976: nagroda za scenografię dla Tadeusza Kosarewicza
- Nagroda Amerykańskiej Akademii Filmowej Oscar 1976: nominacja w kategorii film obcojęzyczny
- MFF Valladolid 1976: Wielka Nagroda Złoty Kłos
- Przegląd Filmów Społeczno-Politycznych w Łodzi 1977: Główna Nagroda
- MFF Kartagena (Hiszpania) 1977: I nagroda, nagroda za reżyserię dla Andrzeja Wajdy
- MFF Avellino (Włochy) 1978: I nagroda Złote Laceno
- Złota Kaczka 1996
- 4. miejsce w ankiecie „Polityki” 1999: najciekawsze filmy polskie XX wieku
- Złota Kaczka 50-lecia, 2007: najlepszy film
O filmie
Trzech przyjaciół – Polak Karol Borowiecki, Niemiec Maks Baum i Żyd Moryc Welt – pragnie w Łodzi założyć fabrykę włókienniczą. By osiągnąć cel, muszą stosować różne chwyty wymuszane przez bezwzględnych łódzkich przemysłowców, potentatów bawełny. Po pożarze ich świeżo zbudowanej przędzalni rozchodzą się. Karol sprzeniewierza się szlacheckim ideałom, zrywa narzeczeństwo z Anką, by przez ślub z Madą, córką największego fabrykanta Muellera, objąć we władanie najpotężniejszy łódzki kapitał. W ostatniej sekwencji Borowiecki rozprawia się ze strajkiem włókniarzy, wydając rozkaz strzelania do tłumu.
Adaptacja powieści o wczesnokapitalistycznej Łodzi stała się dla Wajdy pożegnaniem z polską romantyczno-szlachecką arkadią. Śledząc historię realizacji snu o zdobyciu fortuny, reżyser przedstawił naturalistyczno-barokową syntezę postaw moralnych w bezwzględnej, fascynującej wulgarnością walce o pieniądz. Wizja filmowa oscylująca między realistyczną rekonstrukcją a barokową symboliką, połączoną z konkretem w opisie przemysłowego molocha, w którym żądza pieniędzy i bezwzględność
w zaspokajaniu własnych zachcianek zeszły poniżej etyki i kulturowo akceptowanych zachowań.
Jan Słodowski, Leksykon polskich filmów fabularnych, Warszawa 1996
Artykuły
Galeria
Cytaty
-
Robiłem po raz pierwszy film o pieniądzach, o ludziach, którzy do nich dążą za wszelką cenę. Zawsze chciałem robić taki „amerykański” film. Nic dziwnego, że nominacja do Oscara budziła nadzieję na...
Rozwiń
